Tes-İş Sendikası Balıkesir Şube Başkanı Necdet Özbay, HABERCİ’ye yaptığı açıklamada; üniversitede okuyan öğrenci sayısının yaklaşık 8 milyon olduğunu, öğrencilerin eğitim hayatı boyunca en çok gereksinim duyduğu hizmetlerden birinin de sağlık olduğunu söyledi. Devletin, bu konuda öğrencilere önemli kolaylıklar sağladığını belirten Özbay, “Sunulan imkanlar öğrencinin anne ve babasının sigortalı olup olmamasına, öğrencinin gelir düzeyine ve yaşına göre değişiyor” dedi.
“25 YAŞINA KADAR”
Üniversitede öğrenim görenlerin; 25 yaşını tamamladığı tarihe kadar anne veya babasından sağlık hizmeti alabildiğini belirten Özbay, “Eğer anne veya babanın sigortası aktifse sistem, öğrencilik bilgisini otomatik işliyor ve öğrenci anne ya da babası üzerinden öğrenim süresi boyunca sigortadan yararlanabiliyor. İşlem otomatik gerçekleşmezse Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) başvurarak aktifleştirilmeli” bilgisini verdi.
“MEZUNİYETTEN SONRA İKİ YIL”
Üniversitede öğrenim görenlerin mezun olması durumunda ise; mezuniyet tarihinden itibaren iki yıl daha anne ya da babası üzerinden sağlık güvencesinden yararlanma hakkının bulunduğunu ifade eden Necdet Özbay, “Bunun için ise anne ve ya babanın aktif güvencelerinin bulunması ve mezun olan kişinin 25 yaşını tamamlamamış olması şartı aranıyor. Yani bu 2 yıllık yararlanma süresi 25 yaşın tamamlandığı tarihi geçemiyor” diye konuştu.
YAŞ DOLDUYSA VEYA AİLENİN SİGORTASI YOKSA
Sigortası olmayan tüm bireylerin, Genel Sağlık Sigortası (GSS) kapsamında değerlendirildiğini, 25 yaşın tamamlandığı tarih itibarıyla eğer sigortalı bir işte çalışılmıyorsa; bedava sağlık için gelir testine girmek gerektiğini hatırlatan Özbay, “Yine öğrencinin ailesinin aktif sigortası yani sosyal güvencesi yoksa gelir testine girmek şart. Bunun için de kaymakamlıklardaki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na başvurulmalı. Gelir testinde hane içinde kişi başına gelir bin 192.50 liranın altında çıkarsa, GSS primi ödenmiyor” bilgisini verdi.
E-DEVLET’TEN SORGULAMA
Özbay, açıklamasında SGK öğrenci sigortası için sağlıktan yararlanma sorgulama işleminin e-Devlet üzerinden yapılabildiğini söyledi. Bunun için e-Devlet’e girdikten sonra arama yapılan yere SPAS Müstehaklık Sorgulama yazılması gerektiğini anlatan Özbay, Sorgulamada müstehaktır, provizyon alabilir denmesi halinde bunun ‘ücretsiz sağlık hizmeti alabilirsiniz’ anlamına geldiğini belirtti.
Hastaneye gitmeden önce sorgulama yapmakta fayda olduğunu, ayrıca okulların, öğrencilerin her akademik yılın başında öğrenci belgeleri ile birlikte Sosyal Güvenlik il müdürlüklerine, sosyal güvenlik merkezlerine giderek durumlarını güncellemelerini önerdiğini anlatan Özbay, açıklamasına şöyle devam etti: “Çoğu üniversite öğrencisi öğrenim süresi boyunca sigortalı çalışıyor. Bunun önünde yasal engel yok. Ayrıca 25 yaş altında olup SGK’dan yetim aylığı alanların da sigortalı çalışma hakları var. Bu kişilerin çalıştığı için yetim maaşları kesilmiyor. Ancak çeşitli kurumlardan burs ya da sosyal yardım alan öğrenciler, sigortalı işe girince bu haklarını kaybedebilir. Bunun için kurumlardan bilgi alınmalı.”
KIZ ÖĞRENCİLERDE SÜRE SINIRI
Sosyal güvenlik sisteminin kız öğrencilere pozitif ayrımcılık sağladığını anlatan Necdet Özbay, “Kız öğrenciler sadece eğitim döneminde değil, okul bittikten sonra sigortalı işe girene veya evlenene kadar anne ya da babası üzerinden sağlık hizmetlerinden herhangi bir prim ödemeden ücretsiz olarak yararlanabiliyor” bilgisini verdi.
ANNE ÜZERİNDEN HAK VAR MI?
Özbay, bu soruyu şöyle yanıtladı: “Öğrenci, anne üzerinden 25 yaşını tamamlandığı tarihe kadar devlet destekli sağlık hizmetinden yararlanabilir. Ayrıca sigorta, mezuniyet tarihinden itibaren de 2 yıl daha öğrenci 25 yaşını doldurana veya sigortalı bir işe girene kadar devam ediyor. Kayıt donduran öğrencilerden, kayıt dondurdukları dönem için SGK tarafından Genel Sağlık Sigortası kapsamında sigorta primi ödemeleri istenebilir.
Bu konuda SGK’dan detaylı bilgi alınması öneriliyor. Yükseköğretim programına kayıtlı öğrenciler, öğrencilik süreleri içerisinde 25 yaş sınırına kadar ücretsiz olarak muayene olabiliyor. Yine bu dönem sigortalı olarak değerlendirildiğinden, katılım payları dışında ilaç parası da ödenmiyor.” Cengiz GÜNER
