Doğuştan veya sonradan herhangi bir nedenle uzuvdaki fonksiyon kaybı, yetersizlik, istenen bir hareketi yapamama durumunda, vücudu desteklemek ya da korumak gerekir. Bu durumda kullanılan metal, plastik, deri ya da kumaş parçalarından üretilen yardımcı araçlara ortez denir.
Ortezler; kaza ya da ameliyat sonrası bazı vücut parçalarının hareketsiz kalması gerektiğinde, fonksiyonu tam yapamayan ya da yetersiz yapabilen uzuvların fonksiyonuna yardım edilmesi, oluşmuş bir şekil bozukluğun düzeltilmesi, ortopedik bir soruna ya da kalıcı bir probleme dönüşebilecek durumların önlenmesi, ağrının azaltılması, romatizmal hastalıklarda eklemi uygun pozisyonda tutmak, eklem iltihabını azaltmak ve deformiteyi engellemek için, vücuttaki ortopedik özür nedeniyle kişinin hareketlerini normalden çok fazla enerji harcayarak yapabildiği durumlarda enerji tüketimini azaltmak için kullanılır. Trafik kazası sonrası, nörolojik rahatsızlık sonrası, kırık sonrası, doğuştan olan özür durumları, kronik hastalık sırası ve sonrası, düz tabanlık, gelişim geriliği durumlarında kullanılır.
Üretilen materyal ve kullanım yerine göre atel, breys, splint, korse, baston, tabanlık, dizlik, yürüteç, AFO gibi değişik isimler alır. Skolyoz gibi bazı gelişimsel problemlerde ortezler belli periyotlarla gözden geçirilirler ve ölçümlere göre yenilenirler. Ortez üretimi ve kullanılan malzemeler teknoloji ile birlikte değişmekte ve gelişmektedir. Kişiye özel ve ihtiyacını karşılayıp karşılamadığı kontrol edilerek uygulanır. Ortezin materyali, şekli, açısı, kişiye uyumu çok önemlidir. Ortez reçetesi yazılırken hastalık ve kullanım amacı belirtilmelidir. Ortezin üretileceği materyal, eklemli olup olmayacağı gibi özellikler mutlaka detaylı olarak yazılmalıdır. Kullanılan malzeme allerji ya da ek sakatlıklar yaratmamalıdır. Özellikle ilk kullanımdan sonra ciltte kızarıklık, tahriş, vurma gibi durumların olup olmadığı kontrol edilmeli, varsa ortez düzeltilmelidir. Büyüme, kilo alma-verme ile de ortezin tekrar yapılması gerekebilir. Ortez temiz ve kuru tutulmalı, koku oluşmaması için sık sık havalandırılmalıdır.
Bu genel bilgiler ışığında yapılan ve düzenli kullanılan ortezler; uzmanlar tarafından ara ara kontrol edilmeli ve hastalık durumu iyileştikçe ihtiyaca uygun yeni cihazlar planlanmalıdır. Özür durumu toparladıysa hasta aktif hareketlere fizyoterapistler eşliğinde başlamalıdır. Amaca uygun, hedefe yönelik ekip çalışması ile başarı sağlanmalıdır.
