Yaz gelir sonbaharı, kışı özleriz; kış gelir ilkbaharı, yazı…
Bu bazılarımız için geçmişe özlemdir, bazılarımız için geleceğine, hedeflerine, planlarına bir an önce kavuşma arzusudur. Bazılarımız için ise geleceğin bilinmezine duyulan meraktır belki…
Oysa Bugün: ne geçmiştir, ne gelecektir. Bugünü bugün yaşamak gerek. Geçmişin pişmanlıklardan ders almak, geleceğimizin basamaklarına bir adım daha atmak gerek. Hayallerimize ve hedeflerimize ulaşmak için her yeni günü iyi değerlendirmek gerek….
Amerikalı bir tarihçi yazar olan Alice Morse Earle’nin dediği gibi; “Saat çalışıyor. Bugünden en iyi şekilde yararlanın. Zaman kimseyi beklemez. Dün geçmiştir. Yarın bir muamma. Bugün ise bir hediye. Bu yüzden buna şimdiki zaman deniyor.”
Doğanın döngüsü de insanın yaşamı gibi değil midir? Her gün başka günün sebebidir. O yüzden her gün tıkır tıkır çalışır ve mevsimleri mevsimlere yetiştirir.
Karlı, yağmurlu soğuk günler yaşadığımız kış mevsiminden sırasıyla havaya, suya ve toprağa düştüğü tabir edilen cemreler bizi sonunda ilkbahara ulaştırdı. İçinde bulunduğumuz Kuzey Yarım Küre’ de 21 Mart gece ve gündüz süresinin eşitlendiği İlkbahar Ekinoks günüdür.
Güneş ışınlarının öğle vakti Ekvator’a dik olarak düşmesi ile mevsim döngüsünü başlatan 21 Mart günü, içinde bulunduğumuz Kuzey Yarım Küre’ de gece ve gündüz süresinin eşitlendiği İlkbahar Ekinoks günüdür.
21 Mart’ta tüm Dünya’da gece ve gündüz eşit yaşanırken, Güneş her iki kutup noktasında da görülür. Bu tarihten sonra Kuzey Yarım Kürede gündüzler uzamaya başlarken, kuzey kutup noktasında altı aylık gündüz başlar. Güney Yarım Küre’de ise bunun tam tersi durum yaşanır.
Kuzey Yarım Kürede yaklaşık olarak 21 Mart İlkbahar Ekinoksu – 23 Eylül Sonbahar Ekinoksu’dur. Güney Yarım Kürede yaklaşık olarak 21 Mart Sonbahar Ekinoksu – 23 Eylül İlkbahar Ekinoksu’dur.
İlkbaharda doğanın canlanmaya başlaması ağaçların çiçek açması ve yeşile bürünmesi olayı özellikle kuzey yarım kürede Türkçe ve Farsça konuşulan topluluklar arasında “Yeni Gün” anlamına gelen ve Nevruz adı verilen bahar bayramı 21 Mart’ta kutlanır.
Nevruz, geleceğe dair umut, arzu ve temennileri de içinde barındırmakta ve baharın başlangıcı olarak yeniden doğuşu simgeler. Nevruz ile yeniden doğan ve coşkuyla yenilenen sadece doğa ve tabiat değildir. İnsan, hem bedenen hem de ruhen kendini temizler ve yeniler; böylece düşüncelerini ve fikirlerini de yeniler. Bu yüzden Nevruz Bayramı, yalnızca doğadaki dirilişle birlikte bayram ile gelen mutluluk, sevinç ve coşkuyu yaşatmakla kalmıyor, aynı zamanda insana dair dilekleri ve umutları da temsil etmektedir.
Anadolu’da büyük coşkularla kutlanan Nevruz; geleneklerin, söz ile aktarılan kültür, bilgi ve deneyimlerin nesiller arasında aktarıldığı ve de nesiller arası iletişimin hala bulunduğu güzel örneklerden biridir.
Nevruz kutlamaları sırasında birbirinden güzel renklerle bezenmiş süslü kıyafetlerin giyilmesi, boyanan yumurtaların tokuşturulması, uçurtmaların havalarda süzülmesi, insanların büyük bir ateş etrafında toplanması ve ateşten atlaması, Nevruz kutlamalarının karakteristik özellikleri arasındadır.
2009 yılından beri, Nevruz; Azerbaycan, Hindistan, İran, Kırgızistan, Pakistan, Özbekistan ve Türkiye’nin ortak başvurusuyla İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsili Listesine kaydedilmiştir. O zamandan beri Etiyopya’nın başkenti olan Addis Ababa’da gerçekleştirilen bir UNESCO toplantısı ile Nevruz 12 ülkeli çokuluslu dosya olarak 2016 yılında Temsili Liste’ye kaydettirilmiştir.