El-Halik; “Yaratmak” anlamındaki ‘halk’ masdarından sıfat olup “Yaratan” demektir.
Arap dili uzmanları, halk kelimesinin temel manasının “takdir” olduğunu kabul eder. Mütercim Asım Efendi’nin ‘takdir’e verdiği Türkçe karşılık ise ‘oranlamak ve ölçümlemek’tir.
Halk, Kur’ân-ı Kerîm’de 171 yerde fiil, 52 yerde de masdar olarak Allah’a nisbet edilmiştir.
Hâlik kelimesi, sekiz ayette doğrudan doğruya, iki ayette “şekil verenlerin en güzeli” veya “kendilerine yaratıcılık nisbet edilenler içinde yegâne gerçek yaratıcı” anlamındaki ‘ahsenü’l-hâlikîn’ terkibi içinde, bir âyette de “Onu siz mi yaratıyorsunuz, yoksa yaratanlar biz miyiz” ifadesiyle Allah’a izâfe edilmiştir.
İki ayette ise “devamlı ve mükemmel biçimde yaratan” mânasında mübalağa sîgası oluşturan ‘hallâk’ kelimesi kullanılmıştır.
Kur’an’da toplam 236 yerde Allah’a nisbet edilen halk kavramının çeşitli konu ve muhtevalarının başında göklerin ve yerin yani kainatın yaratılışı gelir.
Bundan başka her şeyin icat edilişi, tabiat düzeninin kurulup korunması, insanın, ona verilen nimet ve yeteneklerin, özellikle de eşinin halkedilmesinden ve herhangi bir konu belirtilmeden mutlak manada yaratmadan da söz edilir.
Halk kavramının Allah’tan başkasına nisbet edilmesine gelince Kur’ân-ı Kerîm, evrenin yaratıcısı ve yöneticisi olan gerçek mâbudun dışında edinilen tanrıların yaratıcılık vasfı bulunmadığını ifade ederek bu kavramın Allah’tan başkasına nisbet edilemeyeceğini beyan etmektedir.
Gazzali, ‘halk’ın mecaz yoluyla kula da nisbet edilebileceğini söyler. Çünkü Allah ona ‘halk’ın temel unsurlarını oluşturan ilim ve kudret yeteneklerini vermiştir. Kul, kendi gücü çerçevesindeki işleri bir nevi halketmiş olabilir.
Halk, Allah ile kainat arasındaki münasebeti yani ilahi fiilleri ifade eden en kapsamlı kavramdır.
El-Halik esması, doksan dokuz Esmâ-i Hüsnâ rivayetlerinin ikisinde de yer almasının yanı sıra diğer bazı hadis metinlerinde de görülmekte, ayrıca birçok rivayette fiil sîgalarıyla Allah’a nisbet edilmektedir.
El-Hâlik esması, Allah’ın kevnî isimleri arasında yer alır.
El-Halik esmasının Ebced değeri ve zikir sayısı: 731
Günü: Pazar
Vakti: Güneş (Sabah gün doğarken ve İkindi Namazı sonrası)
Sırrın sahibine emanet olun…
