Bil elsine-i halkı
Aklâm-i Hakk ey HAKKI
Öğren edeb ü hulku
Mevlâ görelim n'eyler
N'eylerse güzel eyler
İlahi isimlerin bilgisiyle yaratılmış olan insan, kainatın bilgisinden edindiği tefekkür ile Allah'ın güzelliklerini müşahede edebilir. Allahü teala eşya üzerinde tecelli ederek ilminin görülmesine müsade ettiğinden insan böylece parçadan bütüne, cüzdan kül'e, kendinden Hakka bir yol bulur. İnsanın büyüklüğü ve herşeyin emrine verilmesi de bundan ötürüdür.
Tecellilere ayna olan insan kendi yokluğunun seyrinin zevkini tadar. İnsan zıt duygular ile var edilmiştir ki cüz'den küll'e ulaşabilsin. Yaşadığımız acizlikler, başarısızlıklar bize herşeye gücü yetenin Allah olduğu bilgisine ulaştırır. Şu koskoca evrende sahip olduğumuz azıcık ilim bizi evreni yaratanın sonsuz ilmine ulaştırır. Vedud ismi tecellisi ile birbirimizi sevebilmemiz bizi yine onu var edeni anlamamız içindir. Hiçbir şey sebepsiz değildir ve herşey "O" dur. Bütün mahlukat hal diliyle Allahtan haber verir bizlere.
Bütün bu büyüklük içinde kum tanesi kadar bile olmayan insan, acizliğini kabullenip güzel ahlak ile süslenmelidir. Tüm kötü özellikleriyle savaşarak yerine iyi özellikleri koyabilen bir insan hem insanların hem Allah'ın sevdiği bir hâle bürünür. Böylece birer diken olup kalbimize batan; kibir, kin, makam ve dünya sevgisi, cimrilik gibi özelliklerin yerini gül olan; sabır, hoşgörü, tevazu, cömertlik, teslimiyet, af edici olmak kalır. Ve Allah'ın ahlakıyla ahlaklanabilir böylece şu hadisi şerife muhatab olanlardan oluruz: ".... Onu bir sevdim mi artık ben onun işittiği kulağı, gördüğü gözü, tuttuğu eli, yürüdüğü ayağı (aklettiği kalbi, konuştuğu dili) olurum. Benden bir şey isteyince onu veririm, benden sığınma talep etti mi onu himayeme alır, korurum." Allah hepimize bu hali nasip eylesin. Selamlar...
