Balıkesir tarımı son yıllarda sessiz ama köklü bir dönüşüm yaşıyor. Geleneksel üretim yöntemlerinin yerini artık enerji verimliliği yüksek, sürdürülebilir teknolojiler alıyor. Bu değişimin en dikkat çekici örneklerinden biri, hızla artan termal sera yatırımları. Doğal kaynak zenginliğiyle bilinen Balıkesir’de, jeotermal enerjinin tarıma entegrasyonu sayesinde üretim dört mevsime yayılıyor. Balıkesir’de termal seralar, hem çiftçilere hem de bölge ekonomisine yeni bir çağın kapılarını aralıyor.
🌱 Jeotermal kaynak, tarımın gücünü artırıyor
Balıkesir, Türkiye’nin en zengin jeotermal kaynak alanlarından biri olarak öne çıkıyor. Sındırgı, Bigadiç, Gönen ve Manyas gibi ilçelerde yerin altından çıkan sıcak su, artık sadece sağlık turizmi için değil, tarımsal üretim için de kullanılıyor.
Gönen’de termal sera yatırımı yapan üretici Mehmet Ali Savaş, bu dönüşümün etkisini şöyle anlatıyor:
“Eskiden üretimi kışın durdururduk. Şimdi termal suyla seramızın içi hep 25 derece civarında kalıyor. Domates, salatalık, çilek, hatta muz… hepsi yıl boyu yetişiyor. Üretim süresi uzadıkça gelir de katlanıyor.”
Termal enerji sayesinde sera ısıtma maliyetleri önemli ölçüde azalıyor. Bu durum, üreticilerin kâr oranını artırırken, karbon salımını da düşürüyor.
🔋 Enerji verimliliğiyle sürdürülebilir tarım
Balıkesir’de termal seralar, klasik seracılığa kıyasla çok daha düşük enerji harcıyor. Jeotermal sistemlerde, ısı doğrudan yeraltı kaynağından elde edildiği için fosil yakıtlara ihtiyaç kalmıyor.
Ziraat mühendisleri, bu yöntemin önemini şöyle vurguluyor:
“Termal seracılık, hem enerji tasarrufu sağlıyor hem de çevre dostu bir üretim modeli oluşturuyor. Balıkesir’in jeotermal potansiyeli, Türkiye’nin en yükseklerinden biri. Bu potansiyelin tarıma yönlendirilmesi büyük bir fırsat.”
Uzmanlara göre termal seralar, sadece üretim sürekliliği değil, ürün kalitesi açısından da avantaj sunuyor. Bitkiler dengeli sıcaklıkta yetiştiği için aroma, renk ve dayanıklılık gibi özellikler daha istikrarlı hale geliyor.
🍅 Dört mevsim üretim mümkün hale geldi
Termal seracılıkla birlikte Balıkesirli üreticiler artık mevsim koşullarına bağlı kalmadan üretim yapabiliyor. Gönen’de kurulan yeni tesislerde yıl boyunca domates, marul, biber ve çilek gibi ürünler yetiştiriliyor.
Bigadiç’te faaliyet gösteren genç girişimci Ayşen Karataş, termal seracılıkla üretime katılan yeni nesil çiftçilerden biri.
“Klasik seralarda yakıt masrafı çok fazlaydı. Termal enerjiyle maliyet düştü, aynı alandan iki kat fazla ürün alabiliyoruz. Kadın girişimciler için de ciddi bir fırsat bu.”
Karataş, Balıkesir’in tarım geleceğini kadın üreticilerin şekillendireceğini düşünüyor.
💧 Gönen modeli Türkiye’ye örnek oldu
Gönen, bugün Türkiye’de termal seracılığın öncüsü olarak gösteriliyor. İlçede 200 dönümden fazla alan termal enerjiyle ısıtılıyor. Burada elde edilen başarı, diğer illerdeki üreticilerin de ilgisini çekti.
Balıkesir İl Tarım ve Orman Müdürlüğü yetkilileri, 2026 yılına kadar termal sera alanlarının 500 dönüme çıkarılmasını hedefliyor. Böylece yılda yaklaşık 20 bin ton ek ürün elde edilmesi planlanıyor.
Yetkililer, hedefi şöyle özetliyor:
“Termal enerji, Balıkesir tarımını dönüştürecek güce sahip. Doğru planlamayla hem üretim artacak hem çevre korunacak. Bu yatırımlar, gençleri yeniden tarıma yönlendirebilir.”
🌾 İhracat kapıları açılıyor
Balıkesir’de termal seralar, sadece iç pazara değil, ihracata da üretim yapıyor. Avrupa ülkeleri, yıl boyu sürdürülebilir koşullarda yetiştirilen ürünlere büyük ilgi gösteriyor.
Edremit’teki bir termal sera işletmesi, geçtiğimiz yıl ilk kez Almanya’ya taze sebze ihracatı gerçekleştirdi. Şirketin yöneticisi Ercan Özmen, geleceğe umutla bakıyor:
“Jeotermal enerjiyle üretilen sebzeler hem çevre dostu hem de kalite standardı yüksek. Avrupa pazarında ‘sıfır karbon’ etiketli ürünlere talep artıyor. Balıkesir bu alanda öncü olabilir.”
🌍 Çevre dostu üretim, ekonomik kazanç
Termal seralar sadece ekonomik değil, ekolojik bir dönüşüm de yaratıyor. Yakıt tüketiminin azalmasıyla birlikte sera gazı salımı düşüyor, doğa üzerindeki baskı azalıyor. Ayrıca, üreticiler atık ısıyı değerlendiren sistemlerle enerji verimliliğini daha da artırıyor.
Ziraat mühendisleri, bu gelişmenin önemini şöyle değerlendiriyor:
“Tarım artık sadece toprağa tohum atmak değil, teknolojiyle üretmek anlamına geliyor. Termal seralar sayesinde çiftçiler doğayı korurken kazançlarını da artırıyor. Bu model Balıkesir’in geleceğini şekillendirecek.”
