Balıkesir, son yıllarda Türkiye’nin dikkatini çeken iller arasında hızla yükseliyor. İki denize kıyısı, güçlü sanayi altyapısı, geniş tarım alanları ve kültürel çeşitliliğiyle şehir, artık sadece tarım ve turizm kenti değil; bir kalkınma laboratuvarı haline geldi. Ancak bu büyüme hikayesinde dikkat çekici bir soru var: Balıkesir’in kalkınması sürecinde yeni yıldız hangi ilçe olacak? Bandırma’dan Edremit’e, Gönen’den Sındırgı’ya kadar her bölge, kendi potansiyelini harekete geçirerek yarışa dahil olmuş durumda.
Bandırma: Sanayi ve Lojistikte Yükselen Merkez
Balıkesir’in kuzeyinde yer alan Bandırma, şehir ekonomisinin motor gücü olma iddiasını sürdürüyor. Limanıyla, organize sanayi bölgeleriyle ve kimya yatırımlarıyla il ekonomisinin neredeyse üçte birini oluşturuyor. Bandırma Organize Sanayi Bölgesi (BOSB) ve Bandırma Karma ve Gıda OSB, hem yerli hem yabancı yatırımcıların ilgisini çekiyor.
2024 yılında ilçede 7 yeni fabrika faaliyete geçti. Bu yatırımlar arasında yenilenebilir enerji ekipmanları, kimya ürünleri ve gıda işleme tesisleri dikkat çekiyor. Uzmanlara göre;
“Balıkesir’in kalkınması, Bandırma’nın üretim kapasitesiyle ivme kazanıyor. Limanımız ve sanayi gücümüz, şehri ulusal ekonomide daha görünür hale getiriyor.”
Bandırma’nın avantajı, ulaşım ağlarının merkezinde olması. Hem deniz hem kara hem de demiryolu bağlantıları, ilçeyi Marmara ile Ege arasında stratejik bir üretim ve ihracat merkezi haline getiriyor.
Edremit Körfezi: Turizm ve Tarımın Birleştiği Yeni Model
Balıkesir’in batısındaki Edremit Körfezi, farklı bir kalkınma modeliyle öne çıkıyor. Ayvalık, Burhaniye ve Edremit üçgeninde şekillenen ekonomi, turizmi tarımla birleştiriyor. Zeytin, zeytinyağı ve gastronomi, bölgenin sürdürülebilir gelir kaynaklarını oluşturuyor.
Edremit Belediyesi’nin desteklediği Zeytin İnovasyon Merkezi, üreticileri modern işleme teknikleriyle buluşturuyor. Bu sayede yöresel üretim, katma değeri yüksek markalara dönüşüyor.
Turizmde ise doğa ve kültür eksenli yatırımlar dikkat çekiyor. Kazdağları eteklerinde artan ekoturizm işletmeleri, bölgeyi dört mevsim canlı tutuyor.
Turizmciler, bölgenin dönüşümünü şöyle anlatıyor:
“Eskiden yazlık turizm vardı. Şimdi gastronomi, doğa yürüyüşleri ve termal turizmle dört mevsim misafir ağırlıyoruz. Bu sürdürülebilir bir kalkınma modeli.”
Edremit Körfezi, Balıkesir’in kalkınması sürecinde turizmden aldığı güçle, 'yumuşak ekonomi'nin örneğini sunuyor.
Gönen ve Manyas: Tarımda Dönüşümün Sessiz Gücü
Balıkesir’in batı iç kesimlerinde yer alan Gönen ve Manyas, kalkınma yarışında güçlü ama sessiz ilerliyor. Gönen, deri ve süt sanayisiyle sanayi-tarım entegrasyonunu başarıyla kurmuş durumda. Manyas ise süt üretiminde bölgesel liderliğini sürdürüyor.
2024 verilerine göre Manyas, Balıkesir’in toplam süt üretiminin %22’sini tek başına sağladı. Gönen’deki Deri İhtisas Organize Sanayi Bölgesi çevreci üretim standartlarıyla dikkat çekiyor. Bu iki ilçe, Balıkesir’in kalkınması için istikrarlı ve sürdürülebilir bir büyüme örneği oluşturuyor.
Ekonomistler, bu ilçelerin önemini şöyle açıklıyor:
“Bandırma gibi büyük merkezler görünür büyüyor ama gerçek üretim dengesi Gönen ve Manyas’ta korunuyor. Kalkınmanın kalıcı olması, bu ilçelerin üretim gücünü sürdürmesine bağlı.”
Sındırgı ve Dursunbey: El Sanatlarından Yeşil Ekonomiye
Kentin güneyindeki Sındırgı ve Dursunbey, Balıkesir’in kalkınmasında kırsal üretim ve yeşil dönüşümün temsilcileri. Sındırgı, “Doğal Şehir” unvanıyla turizmi el sanatlarıyla birleştiriyor. Yağcıbedir halısı, ahşap oymacılığı ve doğal ürün pazarı, yerel ekonomiyi canlandırıyor.
Dursunbey ise orman ürünleriyle ön plana çıkıyor. Ahşap işleme, mobilya üretimi ve orman ekonomisi, ilçeye istihdam sağlıyor. Her iki ilçe de “küçük ama sürdürülebilir kalkınma” modeliyle dikkat çekiyor.
Yeni Dönemin Şifreleri: Çeşitlilik, Sürdürülebilirlik, İşbirliği
Balıkesir’in kalkınması artık tek bir sektörün değil, çok yönlü bir stratejinin sonucu olarak ilerliyor. Sanayide Bandırma, turizmde Edremit, tarımda Gönen ve Manyas, kırsal kalkınmada Sındırgı ve Dursunbey öne çıkıyor. Bu tablo, şehir ekonomisinin artık sadece “büyüme” değil, “denge” üzerine kurulduğunu gösteriyor.
Yıldızlar Savaşı'nın Kazananı Balıkesir Olacak
Cevap aslında tek bir ilçede gizli değil. Balıkesir’in kalkınması, merkezî bir yarıştan çok, birbirini tamamlayan bir gelişim zinciriyle ilerliyor. Bandırma üretimle, Edremit turizmle, Gönen tarımla, Sındırgı kültürle katkı sağlıyor. Her biri farklı bir yöne koşsa da hedef aynı: daha güçlü, daha sürdürülebilir bir Balıkesir.
Belki de bu yüzden, Balıkesir’in yeni yıldızı bir ilçe değil; tüm ilçelerin ortak emeği. Şehir artık “rekabetten doğan işbirliğiyle” parlıyor.
Bandırma İl olmalıdır.