Türk-İş İl Temsilcisi ve Türk Metal Sendikası Balıkesir Şube Başkanı Nedim Veske, sendika üyesi kadın işçilere haklarını hatırlattı. Veske, hamile kadınların kaç saat çalışacağını, hamilelik süresince kullanılacak izinler ve doktor kontrolleri konularında bilgi verdi.
Veske, hamilelikte belirli bir süreden sonra çalışmanın anne adaylarını yormaya başladığını, bu nedenle gebelere yasal haklar tanındığını ve gebe işçilerin çalışma sürelerinin iyileştirildiğini belirterek, hamile kadınların kaç saat çalıştığını, gebelikte çalışma saatlerinin ne kadar olduğunu, gebe işçinin çalışma süresinin ne kadar olduğunu, emziren annenin günde kaç saat çalıştığını anlattı.
“GEBE VEYA EMZİREN ÇALIŞAN GÜNDE YEDİ BUÇUK SAATTEN FAZLA ÇALIŞTIRILAMAZ”
Bir kadının gebelik durumu kesinleştiğinde bu durumu işverene en kısa sürede bildirmesi gerektiğini, böylece işverenin, gebe çalışanı için iş sağlığı ve iş güvenliği açısından gerekli olan düzenlemeleri yapması gerektiğini anlatan Nedim Veske, “Hamile kadınlar kaç saat çalışır? Gebelikte çalışma saatleri ne kadar? Gebe işçinin çalışma süresi ne kadar? Emziren anne günde kaç saat çalışır?” sorularımızı şöyle yanıtladı: “Gebe veya emziren çalışan günde yedi buçuk saatten fazla çalıştırılamaz. 4857 sayılı İş Kanunu, çalışma sürelerini haftalık olarak belirlemiştir, fakat gebe çalışanlar için günlük çalışma süresi limiti bu yönetmelik maddesi ile getirilmiştir. Gebe işçi günlük çalışmasını, 7,5 saatten fazla gerçekleştiremez. Öncelikle işveren, gebe işçilere, biyolojik veya işin niteliğine ilişkin sebepler zorunlu kılan sebepler hariç olmak üzere, gebe olması nedeniyle farklı işlem uygulayamaz. İşveren, biyolojik veya işin niteliğine ilişkin sebepler zorunlu kılmadıkça, bir işçiye, iş sözleşmesinin yapılmasında, şartlarının oluşturulmasında, uygulanmasında ve sona ermesinde, cinsiyet veya gebelik nedeniyle doğrudan veya dolaylı farklı işlem yapamaz.
Örneğin gebe işçinin günlük 7,5 saatten fazla çalıştırılmaması esasına uygun hareket eden bir iş yeri, gebe işçinin bu sebeple çalışamadığı süreleri karşılamak için, iş yerinde cumartesi çalışması olmadığı halde gebe işçisini cumartesi çalışmaya zorlaması negatif bir ayrımcılık olur. Bu aynı zamanda gebe işçinin çalışma şartlarında esaslı bir değişiklik olarak da değerlendirilebilir.”
HAMİLELİK SÜRESİNCE KULLANILACAK İZİNLER
Veske, bu konuda şu bilgiyi verdi: “Gebelik durumunda kullanılacak izinler 4857 sayılı iş Kanunu ve bağlı yönetmeliklerde belirlenmiştir. İşveren gebe işçisine, gebeliği boyunca gideceği periyodik doktor kontrolleri için ücretli izin vermek zorundadır. Doktor kontrolleri için izinli olan gebe işçinin, bu sebeple ücretinden bir kesinti yapılamaz.”
GEBELİKTE ÜCRETSİZ İZİN
Doktorun sağlık raporu ile gerekli gördüğü durumlarda gebe işçinin daha hafif işlerde çalıştırılması gerektiğine işaret eden Veske, “Bu değişiklikten dolayı işçinin ücreti azaltılamaz. Hafif işte çalışması gereken gebe işçinin, daha hafif bir işe aktarılması mümkün değilse, işçinin talep etmesi durumunda İş Kanunu hükümleri çerçevesinde ücretsiz izin verilir” bilgisini verdi.
DOĞUM RAPORU
Gebe işçinin, doğumdan önce 8 hafta, doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta analık hali nedeniyle çalıştırılamayacağını anlatan Veske, “Bu sürelerde işçi istirahatlidir. Gebeliğin ikiz, üçüz gibi çoğul olması durumunda doğumdan önceki süreye 2 hafta eklenir. Kadın işçi, sağlık durumunun çalışmaya elverişli olduğunu doktor raporu ile belgelerse gebeliğinin 37. Haftasına kadar çalışmaya devam edebilir. Bu durumda doğum öncesindeki kullanılmayan izin hakkı doğum sonrası süreye eklenir” bilgisini verdi.
GECE ÇALIŞMA KOŞULLARI
Veske, bu konuşa şu bilgiyi verdi: “Gece çalışması, 20:00 – 06:00 saatleri arasında yapılan çalışmalardır. Çalışmanın büyük bir bölümü belirtilen bu saatlere denk geldiğinde çalışma gece çalışması kabul edilecektir. Gebe kadınlar, gebe olduklarının doktor raporu ile tespitinin ardından gebeyken gece çalışması yapamazlar. Doğumun ardından ise 1 yıl boyuna gece vardiyasında, postasında çalıştırılamazlar. Bu süre iş yeri hekimi raporu ile 6 ay daha uzatılabilmektedir.” Cengiz GÜNER
