Vergide adalet istediler

Balıkesir Tabip Odası ve sağlık sendika ve dernekleri tarafından yapılan açıklamada, sağlık çalışanları, bozulan gelir dağılımına dikkat çekti, adaletsiz vergi sistemi nedeniyle enflasyonun altında ezilen ücret artışlarının dahi ceplerine yansımadan vergilerle geri alındığını bildirdi.

Sağlık çalışanları yaptıkları ortak açıklamada , adaletsiz vergi sistemi nedeniyle enflasyonun altında ezilen ücret artışlarının ceplerine yansımadan vergilerle geri alındığına dikkat çekti.

GELİR DAĞILIMI HIZLA BOZULUYOR

Açıklamada şu görüşlere yer verildi: “Biz işçiler, emekçiler, emekliler, hekimler, dişhekimleri, hemşireler yani ücretli geçinenler olarak yüksek enflasyon ve durmak bilmeyen zamlarla her gün yoksullaşıyoruz. Ülkemizde gelir dağılımı hızla bozuluyor. Düşük ücretlerle, azalan alım gücümüzle, sendikalaşmanın ve hak aramanın önündeki engellerle, meslek örgütlerinin işlevsiz hale getirilmeye çalışıldığı bir düzende emek sömürüsü her gün biraz daha katmerleniyor. Tüm bunlar yetmezmiş gibi adaletsiz vergi sistemi nedeniyle kaşıkla verilen kepçeyle geri alınıyor.

Enflasyonun altında ezilen ücret artışları dahi cebimize yansımadan vergilerle geri alınıyor. Türkiye’de vergi yükü giderek daha fazla işçilerin, emekçilerin, emeklilerin dar gelirlilerin omuzlarına yıkılmaktadır. Vergide adaletin kantarı her gün biraz daha bozulmaktadır. 2024 gelir vergisi tarife dilimleri 30 Aralık 2023 tarihinde Resmi Gazete’de Gelir Vergisi Genel Tebliği başlığında yayımlandı. Yayımlanan tebliğe göre ilk gelir vergisi dilimi 110 bin lira olarak belirlendi. Vergi tarife dilimleri yıllardır bilinçli olarak yeniden değerleme oranı ve asgari ücret artışından az artırılmaktadır. Böylece ücretlilerin erkenden bir üst vergi dilimine girmesine ve daha yüksek oranda vergi vermelerine neden olmaktadır. Bu kadar yüksek enflasyon ortamında, yıl içinde bir üst vergi dilimine girdiği için eline geçen ücreti düşen ücretlilerin geçim mücadelesi daha da zorlaşmaktadır” denildi.

Sağlıkçılar açıklamalarına şöyle devam etti: “2000 yılında 2 bin 500 lira olan ilk vergi tarife dilimi, yeniden değerleme oranına göre artırılsaydı 2024’te ilk vergi tarife dilimi 288 bin 571 lira olarak uygulanmalıydı. Oysa 2024 için ilk vergi dilimi 110 bin lira olarak saptandı. Yeniden değerleme oranına göre olması gereken ilk vergi tarife dilimi ile mevcut ilk vergi tarife dilimi arasında 178 bin 571 liralık bir fark oluştu.

En düşük vergi tarife dilimi artışının bilinçli biçimde düşük artırılması sonucunda tüm ücretliler erkenden daha yüksek vergi tarife dilimine girmeye başladık.

Cumhurbaşkanı ilgili mevzuat gereğince ortaya çıkan bu tutarı yüzde 50’sine kadar artırmaya, yüzde 50’sine kadar da indirmeye yetkilidir. Ancak Cumhurbaşkanı bu yetkiyi 2024 yılında da kullanmamış, işçilerin erkenden üst vergi dilime girmesini engellememiştir. Öte yandan ücretlilerin gelir vergisi oranı da oldukça yüksektir. Bu oran yüzde 10 olarak saptanmalıdır. Bu yönde vergi mevzuatı değişikliği yapılmalıdır. Ayrıca, asgari ücret istisnası vergiden indirim değil, matrahtan indirim yoluyla uygulanmalıdır. Zenginin de fakirin de işçinin de patronun da aynı oranda ödediği ve bu yüzden adaletsiz olan KDV gibi dolaylı vergiler devletin tüm vergi gelirlerinin dörtte üçüne ulaşmış durumda. Herkes bilmektedir ki KDV gibi dolaylı vergiler bir ülkede ne kadar fazlaysa, o ülkede vergi sistemi o kadar adaletsizdir. Bizler ücretimizi almadan peşin gelir vergisi öderken, üstelik bu gelir vergisinin oranları çok yüksek iken zenginlere, patronlara sürekli olarak vergi afları geliyor.

“GELİRDE DE VERGİDE DE ADALET SAĞLANMALI”

Oysa yüksek enflasyon dönemlerinde ülkeyi yönetenlerin görevi işçilerin, emekçilerin, emeklilerin alım gücünü korumaktır; gelirde ve vergide adaleti sağlamaktır.

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın VI. Vergi ödevi başlıklı 73. maddesinde ‘Herkes, kamu giderlerini karşılamak üzere, mali gücüne göre, vergi ödemekle yükümlüdür. Vergi yükünün adaletli ve dengeli dağılımı, maliye politikasının sosyal amacıdır’ hükmü yer almaktadır. Vergi yükünün adaletli ve dengeli dağılımı için: Gelir vergisi dilimleri üst sınırı, ücretlilerde yüzde 15’e düşürülmelidir. Vergi tarife dilimleri en az yeniden değerleme oranı veya asgari ücret artış oranı kadar artmalıdır. Asgari ücret vergi istisnası vergiden indirim yoluyla değil matrahtan indirim yöntemiyle uygulanmalıdır. Böylece bu istisnadan çalışanlar yararlanmalıdır. İşverenlere sağlanan 5 puan SGK prim desteği herkese sağlanmalıdır. Çağdışı damga vergisi tümüyle kaldırılmalıdır. Her zaman her yerde söylediğimiz bir cümleyi yeniden burada etmek istiyoruz. Vergide adalet olmadan gelirde adalet olmaz.”