Karayollarında seyir halindeki ağır vasıtaların arkasına monte edilen koruma demirleri, olası kazalarda can kaybını önleyici kritik bir güvenlik unsuru olarak öne çıkıyor. Mevzuat gereği zorunlu olan bu ekipmanın eksikliği hem hayati hem de hukuki sonuçlar doğurabiliyor.
Türkiye'de her yıl yüzlerce ölümlü ve yaralanmalı trafik kazası, otomobillerin ağır vasıtalara arkadan çarpması sonucu meydana geliyor. Bu tür kazalarda, küçük araçların tır veya kamyon dorsesinin altına girmesiyle oluşan “altına girme kazaları”, özellikle yüksek hızda çarpışmalarda ölümcül olabiliyor. İşte tam bu noktada, ağır taşıtlara monte edilen arka koruma demiri (diğer adıyla arka alt koruma donanımı) hayati bir güvenlik bariyeri görevi görüyor.
YASAL DÜZENLEME: ZORUNLULUK VE STANDARTLAR
Karayolları Trafik Yönetmeliği ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yayımlanan ilgili tip onay yönetmelikleri kapsamında, N2, N3, O3 ve O4 sınıfı taşıtların arka kısmına koruma demiri takılması zorunlu. Türkiye'de bu düzenleme, Avrupa Birliği ile uyumlu olarak ECE R58 regülasyonuna dayandırılıyor. Bu regülasyona göre:
- Arka koruma demiri, çarpışma anında küçük araçların alttan girerek aracın altına sıkışmasını önlemelidir.
- Belirli bir yük taşıma ve darbe dayanım testlerinden geçmesi zorunludur.
- Montaj yüksekliği ve genişliği, taşıtın teknik özelliklerine uygun şekilde ayarlanmalıdır.
Ağır vasıtalara bu donanımı takmayan veya standartlara uygun olmayan demir kullanan işletmelere trafik cezaları kesilmekte ve aracın muayenesinde ağır kusur sayılmaktadır.
KAZALARDA HAYATİ ROL OYNUYOR
Uzmanlara göre, koruma demiri sadece bir metal parçası değil; doğru şekilde monte edildiğinde, arkadan çarpan otomobilin kabinine zarar vermeden enerji emilimini sağlayabiliyor. Böylece çarpmanın etkisi dağıtılıyor ve yolcuların yaşam şansı artıyor.
Özellikle gece saatlerinde park halinde olan tır ya da kamyonların arkasına yapılan çarpmalarda bu demirin olmaması, küçük araçlardaki yolcular için ölümcül sonuçlara yol açabiliyor. Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu yetkilileri, denetimlerin artırılması gerektiğini vurgularken, sürücülerin de yola çıkmadan önce araçlarının bu tür donanımlarını kontrol etmesini öneriyor.
EKSİKLİĞİ DENETİMLERDE AĞIR KUSUR
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından yürütülen teknik muayene süreçlerinde arka koruma demiri eksikliği veya standart dışılığı, "ağır kusur" kapsamında değerlendiriliyor. Bu durumda araç muayeneden geçemiyor ve trafikte seyretmesi yasal olarak mümkün olmuyor.
Arka koruma demiri, küçük gibi görünen ama büyük sonuçlar doğuran bir güvenlik önlemidir. Hem insan hayatını korumak hem de yasal yükümlülükleri yerine getirmek açısından her ağır taşıt sahibinin bu donanıma dikkat etmesi gerekiyor.
