"Ben çocuğumu özgür yetiştiriyorum" diyen bazı ebeveynler, aslında çocuklarını sorumsuzluğa mı teşvik ediyor? Parkta, okulda, deniz kenarında… Akran zorbalığı artık her yerde karşımıza çıkıyor. Olanı biteni izleyenler, müdahale etmek yerine sessiz kalmayı seçiyor. Peki bu sessizlik kimi koruyor?
Günümüzde çocuklar arasındaki zorbalık yalnızca okul duvarları arasında kalmıyor. Balıkesir’den İstanbul’a, sahil kenarından apartman oyun alanlarına kadar birçok ortamda, yaşıtlar arasındaki itiş kakış, alay, dışlama ve fiziksel müdahaleler artık sıradanlaşmış durumda. Kimi zaman cep telefonu kameralarıyla kayda alınan bu anlar, sosyal medyada yayılıyor, ancak çözüm değil daha çok sorun yaratıyor.
Uzmanlara göre akran zorbalığının en tehlikeli yönlerinden biri, bunun ‘çocukça’ davranışlar olarak normalleştirilmesi. Bu noktada aile tutumlarının belirleyici olduğunu vurgulayan psikologlar, “Bazı ebeveynler ‘ben çocuğumu serbest yetiştiriyorum’ diyerek çocuğun sınır tanımaz davranışlarını görmezden geliyor. Oysa özgürlük, başkasının özgürlüğünü kısıtladığında artık zarar verici hale gelir” diyor.
Sosyal medya bu olayların görünürlüğünü artırsa da sorunun köküne inilmediği sürece çözüm üretmek zor. Gözlemcilerin sessiz kalması ya da "karışmak istemem" tutumu, kurban olan çocuğun yalnızlaşmasına neden oluyor.
OKUL ORTAMINDA NE YAPILABİLİR?
Eğitimciler, akran zorbalığına karşı etkili mücadelenin, sadece şikayetle değil, duygusal farkındalık eğitimiyle mümkün olduğunu söylüyor. Bazı ilkokullarda uygulamaya konulan “empati atölyeleri” gibi uygulamalar, öğrencilerin karşısındakinin duygusunu anlaması yönünde olumlu etkiler yaratıyor.
PEKİ EBEVEYNLER NE YAPMALI?
– Çocuğunuz bir olaya karıştığında hemen savunmaya geçmek yerine, durumu tarafsızca dinleyin.
– Zorbalık yapan çocuğa “erkek çocuk olur arada” ya da “çocuk bu, oyun oynuyor” gibi cümlelerle bahane üretmeyin.
– Empati becerisi evde kazandırılır: Siz başkalarına nasıl davranıyorsanız, çocuğunuz da onu model alır.
Bu konuda farkındalık yaratmak, yalnızca mağdur çocuğu değil, potansiyel zorba çocuğu da korumaktır. Çünkü çocuklar, sınırları öğrenmedikçe gerçek hayatta da zarar veren bireyler haline dönüşebilir.
