Balıkesir’in sahillerinde yaz sıcağının gölgesinde süren bir başka savaş var: Vatandaşın ücretsiz denize girme hakkı mı, yoksa işletmelerin sunduğu konforlu hizmet mi öncelikli olmalı?
Balıkesir’in yazlık bölgeleri yaz mevsiminin ortasında yoğunlukla dolup taşarken, sahil kullanımıyla ilgili tartışmalar da alevleniyor. Özellikle Ayvalık, Erdek, Akçay, Altınoluk ve Avşa gibi turistik lokasyonlarda denize sıfır işletmelerin sahil şeritlerini şezlong ve şemsiyelerle neredeyse tamamen kaplaması, “Bu plaj kimin?” sorusunu yeniden gündeme taşıdı.
“Kumsala havlu bile seremiyoruz”
Vatandaşlar sosyal medya üzerinden sıkça dile getirdikleri şikayetlerde şu ifadeleri kullanıyor:
“Kendi doğup büyüdüğüm kasabada artık havlumu serip denize giremiyorum. Her yer ücretli şezlonglarla dolu.”
“İşletme diyor ki ‘ikram var’. Ama bir çay bile 80 lira, sonra da ‘şemsiye ücretsiz’ diye övünüyorlar.”
Özellikle yerel halk ve günübirlik tatilciler, kendilerine ayrılan serbest alanların yok denecek kadar az olduğunu belirterek sahillerin adeta özelleştirildiğini iddia ediyor.
İşletmeler kendilerini savunuyor: “Hizmet veriyoruz, para istemek hakkımız”
Diğer yandan işletme sahipleri ise bu durumu farklı bir açıdan değerlendiriyor. Şezlongların, şemsiyelerin, temizlik hizmetinin ve güvenliğin bir maliyeti olduğunu dile getiren esnaflar, “Birçok kişi, kendi evindeki rahatlığı burada arıyor. Biz de bunun için yatırım yapıyoruz. Kimseye zorla bir şey satılmıyor. Ama hizmetin bir karşılığı olmalı” diyerek kendilerini savunuyor.
Yasal durum ne diyor?
Anayasaya göre kıyılar halkındır. 3621 Sayılı Kıyı Kanunu’na göre deniz kıyıları kamuya aittir ve vatandaşların denize ulaşımı engellenemez. Ancak uygulamada birçok işletme, bu kanuna rağmen sahil şeridini kapatıp, havlu serilmesini bile engelleyebiliyor.
Sosyal medyada kıyı savaşları
Özellikle TikTok ve Instagram’da paylaşılan videolarda, halkın ücretsiz plaj ararken yaşadığı zorluklar viral oluyor. Bazı görüntülerde vatandaşlarla işletme çalışanları arasında tartışmaların yaşandığı da görülüyor.
“Şezlong almak zorunda değilsiniz” ama nereye gideceğiz?
Her ne kadar işletmeler “Şezlong almak zorunda değilsiniz” deseler de, boş alan kalmadığı için vatandaşların tek seçeneği yine ücretli oturma alanları oluyor. Bu da ücretsiz deniz keyfini neredeyse imkânsız hale getiriyor.
Altınkum plajında 2020 de yapılan büfeler kendilerine tahsis edilen alanı genişletmeye devam ediyorlar. Halkın denize girme alanı daralıyor. Acı olanda bir yetkili bunlara dur demiyor. Sahillerin sorun çok. İyi çalışmalar.