Balıkesir, Türkiye’nin en önemli süt üretim merkezlerinden biri olmayı sürdürürken, kış aylarının gelmesiyle birlikte üreticilerin yükü her geçen gün artıyor. Hava sıcaklıklarının düşmesi, yem fiyatlarının yükselmesi ve ahırların ısıtılması için ihtiyaç duyulan ek maliyetler, süt üreticilerini zor bir sezona soktu. Kent genelinde birçok işletme, günlük üretimde yaşanan değişiklikler nedeniyle karlı üretim yapmanın gitgide zorlaştığını ifade ediyor.
Yem Maliyetleri Üreticiyi Zorluyor
Kış aylarında en büyük sorunlardan biri kuşkusuz yem fiyatlarının artması. Balıkesir genelinde üreticiler, yem maliyetlerindeki yükselişin süt üretim maliyetlerini doğrudan etkilediğini belirtiyor. Özellikle saman, arpa, mısır ve fabrika yemine gelen zamlar, küçük ve orta ölçekli işletmeler için büyük bir yük oluşturuyor.
Üreticiler, yaz döneminde merada otlatılan hayvanların kışın tamamen ahır şartlarına bağlı kaldığını hatırlatarak yem tüketiminin bu nedenle ciddi şekilde arttığını vurguluyor. Birçok çiftlik, maliyetlerin gelirleri aşması nedeniyle kış aylarını “çıkılması en zor dönem” olarak tanımlıyor.
Balıkesir’in merkez ilçeleri başta olmak üzere Gönen, Manyas, Susurluk ve Altıeylül bölgelerindeki üreticiler, devlet desteklerinin artırılmaması halinde maliyetleri karşılamanın daha da güçleşeceğini ifade ediyor.
Ahır Isıtma Giderleri Katlanıyor
Soğuk havalarla birlikte ortaya çıkan bir diğer önemli sorun ise ahırların ısıtılması. Sağlıklı süt verimi için hayvanların ısı dengesinin korunması gerekiyor. Özellikle yeni doğum yapmış inekler ve buzağılar için sıcaklık, hayati önem taşıyor.
Ancak üreticiler, artan elektrik ve yakıt fiyatları nedeniyle ahır ısıtma masraflarının son yılların en yüksek seviyesine çıktığını söylüyor. Birçok işletme, ısı yalıtımını güçlendirmek, saman ve talaş kullanımını artırmak gibi alternatif yöntemlere yönelse de bu çözümler de ek maliyet yaratıyor.
Kışın etkisini en sert hissettirdiği bölgelerde üreticiler, ısıtma giderlerinin neredeyse yem maliyeti kadar ağırlaştığını belirterek, “Hayvanı soğuktan korumak için yaptığımız masraf, aldığımız süt parasını karşılamıyor” ifadelerini kullanıyor.
Günlük Süt Üretiminde Düşüş Yaşanıyor
Kış döneminde günlük süt üretiminde dalgalanmalar yaşanması, üreticinin diğer büyük sıkıntılarından biri. Sıcaklık düşüşü, hayvanların stres seviyesini artırıyor ve bu durum doğrudan süt verimine yansıyor. Kış aylarında birçok işletmede günlük süt miktarında %10 ile %25 arasında düşüş yaşandığı belirtiliyor.
Araştırmalara göre hayvanların yetersiz beslenmesi, soğuk stresine maruz kalması ve kapalı ortamda daha az hareket edebilmesi verim kayıplarının başlıca nedenleri arasında. Balıkesir’deki üreticiler, özellikle Ocak ve Şubat aylarında bu düşüşün daha belirgin hale geldiğini ifade ediyor.
Üretici Gelecek Konusunda Kaygılı
Yem maliyetleri, ısıtma giderleri ve üretimdeki dalgalanmalar birleştiğinde, Balıkesir’deki süt üreticileri için kış ayları giderek “yüksek riskli bir dönem” haline geliyor. Birçok çiftçi, bu şartlarda sürdürülebilir üretimin zorlaştığını ve özellikle küçük ölçekli işletmelerin kapanma riskiyle karşı karşıya olduğunu dile getiriyor.
Üreticiler, destekleme ödemelerinin artırılması, yem fiyatlarının düzenlenmesi ve enerji maliyetlerinin düşürülmesi konusunda acil adımlar atılması gerektiğini vurguluyor.
Çözüm Arayışları Devam Ediyor
Balıkesir’deki üreticiler, kış aylarını daha az maliyetle atlatabilmek için çeşitli çözümler üzerinde çalışıyor. Yalıtım çalışmalarının artırılması, alternatif yem bitkilerinin ekilmesi, güneş enerjisi sistemlerine yönelim ve toplu alım kooperatiflerinin güçlendirilmesi önerilen başlıca yöntemler arasında yer alıyor.
Uzmanlar ise verim kayıplarını azaltmanın yolunun planlı bakım, doğru besleme ve ahır içi sıcaklığın ideal seviyede tutulmasından geçtiğini belirtiyor.
Balıkesir’de kış ayları süt üreticileri için hem ekonomik hem de üretim açısından en zorlu dönemlerden biri olmaya devam ediyor. Artan maliyetler ve düşen verim, sektörün geleceğiyle ilgili önemli soru işaretleri oluştururken üreticiler, destek ve çözüm beklentisi içinde yeni sezonu ayakta karşılamaya çalışıyor.
