Balıkesir’in iki farklı yüzü: biri kuş sesleriyle, diğeri dağ rüzgârıyla anılıyor. Manyas ve İvrindi, Balıkesir’in doğal güzelliğini, tarımsal üretimini ve yaşam kültürünü iki farklı coğrafyada temsil ediyor. Biri gölün kıyısında sulak bir vadiye, diğeri Kaz Dağları eteklerinde yükselen bir dağ platosuna sahip. Bu karşılaştırma, yalnızca coğrafyanın değil, insan yaşamının doğayla kurduğu ilişkinin de hikâyesini anlatıyor.
Manyas: Kuşların Cenneti, Bereketin Toprağı
Balıkesir’in kuzeybatısında yer alan Manyas, kuş gözlemcilerinin ve doğaseverlerin gözdesi. Kuş Cenneti Milli Parkı, her yıl binlerce yerli ve göçmen kuş türüne ev sahipliği yapıyor.
Buradaki ekosistem, yalnızca Türkiye’nin değil, Avrupa’nın da en özel sulak alanlarından biri olarak kabul ediliyor.
Manyas Gölü çevresinde yaşayan halk, gölün sunduğu bereketten yüzyıllardır faydalanıyor. Süt üretimi, balıkçılık ve tarım ilçenin ekonomik temelini oluşturuyor. Özellikle süt üretiminde Manyas, Balıkesir genelinde ilk üç ilçe arasında yer alıyor. Kooperatifleşme bilinci güçlü; birçok üretici bir araya gelerek hem yerel markalar yaratıyor hem de ürün kalitesini yükseltiyor.
Manyaslı üretici Hasan Demir, bunu şöyle özetliyor:
“Bizim işimiz hem toprağa hem doğaya saygıyla yürür. Kuş Cenneti’nin yanındaki tarlada çalışırken doğanın nefesini hissedersin. Bu bereketi korumak bizim sorumluluğumuz.”
Doğayla iç içe bu üretim modeli, sürdürülebilir tarım açısından örnek gösteriliyor. Köylüler kimyasal gübre yerine organik yöntemleri tercih ediyor. Bu sayede hem göl ekosistemi korunuyor hem de Manyas markası çevre dostu bir imaj kazanıyor.
İvrindi: Dağların Arasında Sessiz Güç
İvrindi, Balıkesir’in batı iç kesimlerinde, dağların çevrelediği bir vadide konumlanıyor. İlçe, denizden uzak ama doğaya çok yakın bir yaşam sunuyor. Tarım ve hayvancılıkla birlikte son yıllarda madencilik ve yenilenebilir enerji yatırımları da ekonomiye yön veriyor.
İvrindi’nin köyleri, geleneksel üretim kültürünü hâlâ yaşatıyor. Özellikle peynir, tereyağı ve bal üretimi ilçenin markalaşma potansiyelini artırıyor. Yüksek rakımlı köylerde yetişen arıların ürettiği çam balı, Balıkesir genelinde özel bir yere sahip.
Yerel üretici Emine Aydoğdu, İvrindi’nin farkını şu sözlerle anlatıyor:
“Burada üretim kolay değil. Hava sert, yollar uzun ama emeğin karşılığını doğa veriyor. Her kavanoz balda dağların kokusu var.”
İvrindi aynı zamanda Köylere Dönüş Projeleri sayesinde genç nüfusun yeniden kırsala yöneldiği ilçelerden biri. Balıkesir Büyükşehir Belediyesi’nin desteklediği tarımsal hibe programları, özellikle kadın üreticilerin ekonomiye katılımını güçlendiriyor.
Doğanın İki Yüzü: Gölün Sessizliği, Dağın Direnci
Manyas ve İvrindi arasında sadece coğrafi değil, yaşam felsefesi açısından da belirgin farklar var. Manyas, suyun ve verimli ovaların gücüyle üretimi kolaylaştırırken, İvrindi doğanın sert koşullarına rağmen azimle üretmeyi öğretiyor.
Manyas’ın sakin köylerinde kuş sesleri eşliğinde süt sağımı yapılırken, İvrindi’nin yaylalarında sabahın erken saatlerinde traktörler yollara düşüyor. İki ilçenin insanı da üretimin zorluklarını doğayla uyum içinde aşmayı öğrenmiş durumda.
Bu farklılık, Balıkesir’in neden “çok yönlü bir tarım kenti” olduğunu da açıkça gösteriyor. İl, hem göl kenarı üretim modeline hem dağlık bölgelerdeki dayanıklı tarım kültürüne sahip. Manyas ve İvrindi, bu iki farklı üretim biçimini simgeliyor.
Ekoturizm Potansiyeli: Kuş Gözleminden Dağ Yürüyüşüne
Manyas ve İvrindi, Balıkesir’in ekoturizm geleceği açısından da önemli iki nokta. Kuş Cenneti sayesinde Manyas, doğa fotoğrafçıları ve bilim insanları için cazibe merkezi haline gelmiş durumda. Her yıl yaklaşık 70 bin ziyaretçi bölgeyi geziyor.
İvrindi ise son yıllarda yayla turizmiyle öne çıkıyor. Ege’nin serin dağ köyleri, yaz aylarında hem yerli hem yabancı turistlerin ilgisini çekiyor. Doğal yürüyüş parkurları, temiz havası ve organik ürün pazarı ilçeye yeni bir kimlik kazandırıyor.
Uzmanlar, bu dönüşümü şöyle değerlendiriyor:
“Manyas ekosistem turizminin, İvrindi ise dağ turizminin güçlü temsilcisi. Balıkesir bu iki modeli aynı çatı altında sunabilen nadir illerden biri.”
Sessiz Rekabet, Ortak Zenginlik
Manyas ve İvrindi, Balıkesir’in iki farklı ama tamamlayıcı yüzü. Biri kuşların göç yolunu koruyor, diğeri dağların bereketini yaşatıyor. Bu iki ilçenin hikâyesi, yalnızca üretim ve doğa dengesinin değil, aynı zamanda yerel kimliğin sürekliliğinin de simgesi.
Balıkesir’in kalkınma planlarında her iki ilçe de özel bir yer tutuyor. Manyas, çevre dostu tarım modeliyle; İvrindi ise kırsal dayanışma kültürüyle dikkat çekiyor. Belki de gelecekte bu iki ilçenin yolu bir noktada birleşecek: Doğayı koruyarak üretmek, üretirken yaşatmak.
