Türk mutfağının vazgeçilmez lezzetlerinden pilav, çoğu sofrada ana yemeklerin yanına eşlik eden temel bir tat olarak öne çıkıyor. Ancak pilavın yanında hangi baklagilin tercih edilmesi gerektiği, yıllardır süregelen keyifli bir tartışmayı da beraberinde getiriyor: Pilav, kuru fasulyeli mi yoksa nohutlu mu yenmeli? Balıkesir’de de bu soruya verilen yanıt, kişisel damak zevkinin yanı sıra kültürel alışkanlıklara ve beslenme tercihlerine göre de değişiklik gösteriyor.
Kuru Fasulyenin Yanındaki Pilav
Türk mutfağının en bilinen eşleşmelerinden biri hiç kuşkusuz pilav ile kuru fasulye ikilisidir. Özellikle lokantalarda ve ev sofralarında sıkça rastlanan bu ikili, doyuruculuğu ve lezzetiyle adeta klasikleşmiş bir birliktelik sunar. Kuru fasulye; içerdiği lif, protein ve enerji değeri sayesinde pilavın karbonhidratıyla dengelenerek tam bir öğün haline gelir.
Bu görüşü savunanlara göre, kuru fasulye ile pilavın birlikte yenmesi sadece lezzet değil, aynı zamanda kültürel bir alışkanlıktır. Hatta bazılarına göre, bu ikili olmadan “gerçek bir Türk sofrası” kurulmuş sayılmaz. Balıkesir’in Karesi ilçesinde bir esnaf lokantasında konuştuğumuz Mehmet Bey, şu sözleriyle bu düşünceyi özetliyor:
“Pilav fasulyesiz düşünülemez. Fasulye yemeği pilavın beyazlığını renklendirir, suyuyla pilava lezzet katar. Bu ikili çocukluğumuzdan beri soframızda, adeta milli bir yemek haline geldi.”
Nohutun Yanındaki Pilav
Öte yandan, pilavın nohutla buluşması da özellikle Anadolu’nun birçok bölgesinde olduğu gibi Balıkesir'de de yaygın bir gelenektir. Nohutlu pilav, hem sokak lezzeti olarak hem de ev sofralarında pratik bir yemek olarak öne çıkar. Haşlanmış nohudun pilavla karıştığında ortaya çıkan sade ama doyurucu tat, özellikle öğrenci ve çalışan kesimin vazgeçilmezi haline gelmiş durumda.
Nohutlu pilavı savunanlara göre, bu yemek hem ekonomik hem de hafif bir seçenektir. Ayrıca, nohutun tok tutma özelliği sayesinde tek başına bile yeterli bir öğün olabiliyor. Balıkesir’de seyyar pilav arabası işleten Neşe Hanım, bu görüşü şöyle ifade ediyor:
“Nohutlu pilav hem kolay hazırlanıyor hem de herkesin damak tadına hitap ediyor. Yolda yürürken bile bir tabak nohutlu pilavla karnınızı doyurabilirsiniz. Bence pilav, nohutla kendi başına bir yıldız oluyor.”
İki Görüşün Avantajları
Beslenme uzmanları ise her iki tercihin de farklı avantajları olduğunu belirtiyor. Kuru fasulye, yüksek protein ve demir oranıyla özellikle ağır işlerde çalışanlar için ideal bir seçenekken; nohut, sindirimi daha kolay ve hafif yapısıyla günlük öğünlerde tercih edilebiliyor. Ayrıca nohutlu pilavın tek başına tüketilebilmesi, pratiklik açısından önemli bir artı sağlıyor.
Görünen o ki, pilavın yanına hangi baklagilin daha çok yakıştığı sorusunun kesin bir yanıtı yok. Kuru fasulye, gelenek ve alışkanlıkların sembolü olurken; nohut, pratikliği ve hafifliğiyle öne çıkıyor. Sonuçta bu tartışma, Türk mutfağının zenginliğini ve çeşitliliğini yansıtan keyifli bir konu olarak sofralardaki yerini korumaya devam ediyor.
