Balıkesir Bakkallar ve Bayiler Esnaf Odası Başkanı Hasan Yançıl, bakkallık mesleğini anlattı. Mahalle bakkalının, aslında geniş bir kültürü ifade eden tarihsel bir mekan olduğunu, bu yerlere sıradan bir ticarethane gibi bakmanın yanlış olacağını söyleyen Yançıl, “Bakkallık mesleğinin tarihi bir misyonu var. Marketler, bakkallara rakip yahut onlara alternatif yerler değildir. Bakkalların kulvarları farklıdır. Bakkallar, tek fonksiyonları alışveriş yapılan yerler değildir. Bakkal, mahallenin bütün haberlerinin alındığı yer demektir aynı zamanda. Çevrede olup bitenlerin nabzı burada ayaküstü sohbetlerde tutulur. Bir emlakçı gibidirler yeri geldiğinde. Etrafta hangi ev kiralık, hangi ev satılık onlardan sorulur. Şu bizim ev kiralık diye önce bakkala haber verilirdi” dedi.
“BAKKAL ALIŞ VERİŞE GELENLERİ SADECE MÜŞTERİ OLARAK GÖRMEZ”
Geçmişte kızını verecek babanın damat adayını bakkala sorduğunu, bakkalın aynı zamanda çevredeki halkı tanıyan objektif bir göz olduğunu anlatan Yançıl, “Bakkal ile müşteriler arasındaki bağ, sadece alan-satan ilişkisinden ibaret değildir. Bakkal alış verişe gelenleri sadece müşteri olarak görmez. Onlar birer tanıdık, ahbap, dost yahut komşudur. Bu bakımdan Bakkal yalnızca malını pazarlamak isteyen bir tüccar değildir.
Komşusuna, ahbabına malın iyisini vermek isteyen bir tanıdıktır. Bakkal, Ahilik kurallarına sıkı sıkı bağlıdır. Satılan mal geri alınmaz ya da veresiye teklif etmeyiniz gibi son dönemin moda yazıları yoktur bu kültürün içinde. Bakkallar sadece bir şeyler satan insanlar değildir bizim kültürümüzde. Bakkal, her zaman nakit sahibi olduğundan mahallelinin dara düştüğünde borç istediği yerdir.
Gün gelir kızını evlendirenlerin derdini dinler, gün gelir babası hasta olan kızı. Kimileri çocuğun karnesindeki kırıklardan bahseder, kimileri işte terfi edişini bakkal ile paylaşır. Her gün işe ya da okula giderken görülen odur. Her sabah selam verip, selam alınan bakkaldır” diye konuştu.
“BAKKALLAR SEVİNCİNİZE, ÜZÜNTÜNÜZE HER ZAMAN ORTAK OLUR”
Yançıl, “Hangi alışveriş merkezinin, marketler zincirinin sahibi gelip düğününüzde sevincinize ortak oldu? Hangi hipermarketin sahibi cenazenizde üzüntünüzü paylaştı?’ ifadelerine yer vererek, sözlerini şöyle tamamladı:
“Hangisi hastanız olduğunda geçmiş olsun dedi. Hangisi ile bayramlaştınız bugüne kadar? Babam akşama gelince parasını verecek dediğinde çocuğunuzun kucağına iki ekmek verirler mi sizce. Ahbabınız, dostunuz, komşunuz mahalle bakkalları köşe başında, evinizin karşısında, alt katınızda, yanı başınızda sizleri bekliyor.” Cengiz GÜNER
