ROMATOID ARTRIT
Romatoid Artrit (RA), el ve ayak eklemleri gibi daha çok küçük eklemleri simetrik yani karşılıklı olarak tutan müzmin seyirli iltahaplı bir romatizma şeklidir. Sadece küçük eklem tutulumu ile kalmayıp diz, kalça, omuz gibi büyük eklemleri de tutabilir. Dünyada en sık görülen iltahaplı romatizmaların başında gelir ve eklemlerde en fazla tahribata ve şekil bozukluğuna yol açan romatizmalardan biridir.
Genetik yatkınlık önemlidir ama nedeni tam bilinmemektedir. Çevresel ve bedensel bazı faktörler de hastalığın ortaya çıkmasında rol oynamaktadır. Tetikleyen faktörler; üzüntü, stres, mikrobik faktörler olabilmektedir. Her yaşta karşımıza çıkabilmekte ancak en çok 20-50 yaşları arasında başlamaktadır. Kadınlarda görülme sıklığı 2-3 kat fazladır. Hastalığa yakalanmada sıcak yada soğuk bölgede oturuyor olmanın, nemli veya kuru ortamlarda bulunmanın farkı yoktur. Fakat hastalığa bağlı şikayetlerin daha fazla ya da daha az duyulmasını etkileyebilir. Yani lokal sıcak uygulama şiş eklemlerdeki şikayetleri arttırabilirken soğuk uygulama azaltabilir.
Tutulan eklemlerde ağrı çok şiddetli olup şişlik ya başlangıçta veya zamanla ağrıya eşlik eder. Nadiren ilk başlangıç omuz gibi büyük eklemlerde de olabilir ancak zamanla küçük eklemler mutlaka tutulur ve teşhis için simetrik küçük eklem tutulumu aranır. Ağrı geceleri daha da artar, özellikle sabahları iltihaplı eklemlerde uzun süreli tutukluk yada sertlik ile karakterizedir.
Genelde omurga tutulumu beklenmez ancak boyun bölgesindeki omurlarda bazı hastalarda tutulum olabilir ve bu durumda başın arka kısmında şiddetli ağrı görülür. Tutulan eklemlerde süratle ilerleyen bir bozulma olabilir ve uygun tedavi edilmediği takdirde zamanla ileri boyutlarda şekil bozukluğu gelişir.
İltahaplı eklemler aşırı sıcak uygulanmasından rahatsız olur ve zarar görebilir. Yani aşırı sıcak eklem şikayetlerini arttıracaktır. Dolayısıyla bu tür hastalarda kaplıca önerilmez. Özellikle yeni şişen eklemlere bölgesel soğuk uygulama yapılması rahatlatıcı olabilir. Uygun tedavi takibi yapılmayan hastalarda zamanla bazı iç organlar etkilenebilir. Erken teşhis ve erken başlanan tedavi çok önemlidir. Birçok ilaç günümüzde hastaların önemli bir kısmında belirgin iyilik durumu sağlamıştır ve her geçen yıl yeni tedaviler eklenmektedir. Tedavide amaç hastalığın hasar yapmasına engel olarak hastanın normal veya normale en yakın bir yaşantıyı sürdürmesini sağlamaktır. Hastanın durumuna veya hastalığın şiddetine göre farklı tedaviler uygulanacaktır. Hastanın bilinçsiz ve kontrolsüz bir şekilde rastgele ilaç kullanması, verilen tedavi ve kontrol şemasına uymaması, hasta yakınlarına eğitim verilmemesi, beslenme şekli, kas kuvvet zayıflığı, deforme olacağı düşünülen eklemin ortezlerle (yardımcı cihaz) korunmaması, egzersizlerin yapılmaması, psikolojik destek alınmaması tedaviyi olumsuz etkilemektedir.
Kronik hastalıklarda ekibin hastalar için planladığı takip programına uymak, konforlu yaşamı artırmaktadır.