Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Altıeylül İlçe Başkanı Hakan Şehirli, HABERCİ’ye yaptığı açıklamada, çiftçileri büyük bir tehlikenin beklediğini söyledi.
Şehirli, büyük tehlikenin batık kredileri ve ipoteklerde artış beklentisi olduğunu öne sürdü. Geçen yıl çiftçilerin batık kredi miktarının azalırken, bankalara olan toplam kredi borçlarının ise arttığını anlatan Şehirli, “Bunun nedeni, borcu borçla kapatmaları, kendi deyimleriyle borca takla attırarak üretime devam etmeleri” dedi.
“BANKALARCA EL KONULMA İŞLEMİ HIZLANABİLİR”
Eşinin, çocuğunun üzerine kredi çekerek kendi borcunu kapamaya çalışan çiftçileri ise bekleyen bir tehlikenin olduğunu ifade eden Şehirli, “İpotek edilen arazilerine bankalarca el konulma işlemi hızlanabilir” değerlendirmesinde bulundu.
“KREDİ KULLANMAZSA ÜRETİM YAPAMAZ HALE GELDİLER”
Kredi kullanmazsa üretim yapamayacak hale getirilen, borçla ürettiğini çoğu zaman maliyetine bile satamayan, Tüccarın insafına bırakılan, iç piyasada fiyatlar artınca da ithalatla terbiye edilen Çiftçinin çaresiz olduğunu dile getiren Şehirli, “Üretime devam edebilmek için borcu borçla kapattığı kısır döngünün içinden çıkamıyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, çiftçiler 2022’ye 167.7 milyar liralık borçla girdi. 2021 Ocak’ta 132.1 milyar lira olan toplam nakdi krediler 2021 Aralık’ta 167.7 milyar liraya yükseldi. Ancak bu yalnızca bankalara olan borç. Tarım Kredi Kooperatifleri ve özel sektöre olan borçla birlikte çiftçinin toplam borcu 2022 yılı başı itibarıyla 225 milyar liranın üzerinde” dedi.
“ÇİFTÇİNİN BORÇLANMADIĞI BANKA KALMADI”
Açıklamasında toplam borçluluk artarken batık kredilerdeki azalışın ise dikkat çektiğini anlatan Hakan Şehirli, “BDDK verilerine göre 2021 Ocak’ta 4.9 milyar lira olan takipteki krediler, 2021 Aralık’ta 4.2 milyar liraya geriledi. Sektör temsilcilerine göre bunun nedeni, çiftçinin borcu borçla kapatması. Çiftçi, eşi, çocuğu üzerine kredi çeker halde. İcraya düşmemek için farklı bir bankadan yeni krediler kullanılıyor. Bu yüzden çiftçinin borçlanmadığı banka kalmadı” diye konuştu.
“BORCU, BORÇLA KAPATMAYA ÇALIŞIYORLAR”
Şehirli, “Çiftçinin bankalara olan toplam borcu artıyor. Çiftçi, ipotek ve takip sorunu nedeniyle borcunun bir kısmını ürün bedelini aldığında öderken, birçok çiftçi eşinin ya da çocuklarının üzerine başka bankalardan aldığı kredilerle borcunu ödemeye çalışmakta, yani borcuna takla attırmaktadır” diye konuştu.
“ÇİFTÇİNİN TRAKTÖRÜ, HAYVANI, ARSASI HACİZ EDİLDİ”
Şehirli, Çiftçilerin Tarım Kredi Kooperatifleri ve özel sektöre olan borcuyla birlikte toplam borcunun 2022 yılı başında 225 milyar liranın üzerinde olduğu bilgisini verdi.
Takipteki kredi miktarının azalmasının ve işletme sermayesi yetersiz olan çiftçilerin üretime devam edebilmeleri için aldıkları borç miktarlarının sürekli artmasının borcu borçla döndürme kısır döngüsünün devamı anlamına geldiğini vurgulayan Hakan Şehirli, olabilecekleri ve ne yapılması gerektiğini şöyle özetledi: “Artan girdi maliyetlerinde somut indirimlerin olmadığı günümüzde, yeterli miktarda ve zamanında destek ödemesi alamaması halinde çiftçilerin yakın gelecekte yeni borçları takibe girecek, ipotek edilen arazilerine bankalarca el konulma işlemi hızlanacaktır. Çözüm, çiftçilerin yıllık işletme sermayelerini borçlanmadan sağlayacakları bir ekonomik yapının kurulmasında yatıyor.” Cengiz GÜNER
