Son aylarda hem dünyada hem de Türkiye’de elektrikli araç yangınlarına dair haberler daha sık karşımıza çıkıyor. İlginç olan, bu yangınların çoğu bir çarpışma sırasında değil; araç park hâlindeyken ya da serviste bakımdayken meydana geliyor. Son yıllarda sayıları hızla artan elektrikli araçlar, doğal olarak bu tip vakaların da daha fazla gündeme gelmesine neden oluyor.
Bataryalarda “Termal Kaçak” Riski
Elektrikli araçların en önemli parçası, yüksek kapasiteli lityum-iyon bataryalar. Bu bataryalar uzun menzil sağlasa da, darbe, üretim hatası veya fazla ısınma gibi durumlarda “termal kaçak” denilen bir sürece girebiliyor.
Bir hücre aşırı ısındığında yanıcı gazlar açığa çıkar ve ısı diğer hücrelere yayılır. Bu zincirleme reaksiyon yangını besler. Yangın tamamen söndürülse bile, batarya saatler ya da günler sonra tekrar alev alabilir.
Araç Sayısı Arttıkça Risk de Artıyor
TÜİK ve Emniyet Genel Müdürlüğü verilerine göre Türkiye’de elektrikli araç sayısı son yıllarda katlanarak yükseldi. 2022’de yaklaşık 96 bin 800 elektrikli araç varken, 2025’te bu rakamın 245 binin üzerine çıktığı tahmin ediliyor. Daha fazla araç, doğal olarak daha fazla olası yangın anlamına geliyor.
En Fazla Vaka Görülen Yerler
Dünya genelinde ABD, Çin ve bazı Avrupa ülkeleri elektrikli araç yangınlarının en çok raporlandığı bölgeler. Bu durum, o ülkelerdeki araç sayısının yüksek olmasıyla ilgili. Geçmişte Chevrolet Bolt, Hyundai Kona ve bazı Tesla modelleri, batarya riskleri nedeniyle geri çağrılmıştı.
Balıkesir’de Durum
Balıkesir’de son bir yıl içinde doğrulanabilen elektrikli araç yangını sayısı yalnızca bir. Bu da riskin düşük olduğunu ama tamamen yok sayılamayacağını gösteriyor.
Balıkesir Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığı, personelinin yetkinliğini artırmak amacıyla düzenli olarak ara eğitimler gerçekleştiriyor. Bu kapsamda, elektrikli araç yangınlarına müdahale konusunda özel programlar hazırlanıyor.
Eğitimlerde, sayısı giderek artan elektrikli araçların lityum-iyon bataryalarında yaşanabilecek yangın senaryoları üzerinde duruluyor. İtfaiyeciler, bu tür yangınlara müdahale tekniklerini öğrenirken farklı söndürme maddelerinin bataryalara etkilerini de uygulamalı olarak test ediyor.
Servis Tecrübesi ve Etkisi
Batarya soğutma sisteminde yapılan hatalı işlemler, yanlış şarj cihazları veya yetersiz izolasyon gibi unsurlar yangın riskini artırıyor. Bu nedenle aracın yetkili ve eğitimli servislerde bakıma alınması hayati önem taşıyor.
Müdahale Nasıl Yapılıyor?
Elektrikli araç yangınlarında su kullanılabiliyor, ancak bataryayı tamamen soğutmak için çok büyük miktarda suya ihtiyaç var. Yanlış yöntem, yangının yayılmasına ya da elektrik çarpmasına yol açabilir. Bu yüzden dünyada özel batarya soğutma sistemleri ve yangın battaniyeleri kullanılmaya başlandı.
Güvenlik Standartları
Batarya güvenliği için uluslararası ölçekte standartlar var. Birleşmiş Milletler’in ECE R100 standardı bunlardan biri. Ancak detaylar markadan markaya değişebiliyor; üreticiler kendi ek güvenlik protokollerini uyguluyor.
TOGG’un Durumu
Yerli üretim TOGG’un bugüne kadar batarya kaynaklı ciddi bir yangın vakasına karışmamış olması, hem mühendislik başarısını hem de güvenlik testlerine verilen önemi gösteriyor.
Hangi Araç Yangını Daha Kolay Söner?
Benzinli veya dizel araç yangınlarında motor bölümündeki alevler genelde yakıt kesildiğinde kısa sürede kontrol altına alınabiliyor. Elektrikli araç yangınlarında ise batarya hem ısı hem yakıt kaynağı olduğu için süreç daha uzun ve zorlu oluyor.
Elektrikli araçlar, çevreci ulaşımın geleceğinde önemli bir yere sahip. Ancak batarya güvenliği konusu ihmal edilmemeli. Normal araçlara kıyasla elektrikli araç yangınları daha zor kontrol altına alındığından, hem üreticilerin hem de servislerin bu alandaki teknik hazırlığını artırması gerekiyor.
