
Günlük yaşantımızın vazgeçilmezlerinden biri olan şeker, tatlılardan içeceklere, reçellerden hamur işlerine kadar birçok alanda karşımıza çıkıyor. Peki, sofralarımıza gelen bu beyaz kristallerin aslında ne olduğunu ve nasıl üretildiğini hiç merak ettiniz mi?
Şekerin Bilimsel Tanımı
Şeker, kimyasal olarak "sükroz" adı verilen bir disakkarit bileşiğidir. Karbon, hidrojen ve oksijen atomlarından oluşan bu bileşik, tatlı tadıyla bilinir ve vücuda enerji sağlar. Sükroz doğada birçok bitkide bulunur ancak ticari üretim için belirli bitkiler tercih edilir.
Şeker Kamışı ve Şeker Pancarı
Dünyada şekerin en yaygın üretildiği iki ana bitkiden ilki olan şeker kamışı; tropikal ve subtropikal iklimlerde yetişen uzun, kamış benzeri bir bitkidir. Özellikle Brezilya, Hindistan ve Tayland gibi ülkelerde yoğun olarak yetiştirilir. Kamışın saplarından sıkılarak elde edilen su, çeşitli işlemlerden geçirilerek kristal şekere dönüştürülür.
Şeker pancarı ise daha soğuk iklimlerde yetişen bir kök bitkisidir. Avrupa ve Türkiye gibi ülkelerde yaygın olarak kullanılır. Pancar, fabrikalarda dilimlenip sıcak suyla işlenerek içerisindeki şeker açığa çıkarılır ve rafine edilir.
Türkiye'de ise şeker üretimi büyük oranda şeker pancarına dayalıdır. Tarım alanlarında yaygın olarak yetiştirilen pancarlar, devlet denetimindeki şeker fabrikalarında işlenerek piyasaya sunulur.
Doğal Kaynaklardan Endüstriyel Ürüne
Hem şeker kamışı hem de şeker pancarı doğal kaynaklar olmakla birlikte, bu bitkilerden elde edilen ham şeker rafine edilerek endüstriyel ürün haline getirilir. Bu süreçte şeker beyazlatılır, saflaştırılır ve kullanıma hazır hale getirilir. Elde edilen ürün, halk arasında bildiğimiz kristal toz şeker veya küp şeker formunda sofralarımıza ulaşır.