ÖZEL HABER - Balıkesir’de daha çocukluk yaşlarında çırak olarak başladığı şekercilikte 79 yılı geride bırakan Orhan Günvaran mesleğine ve ailesine duyduğu aşkla gençlere taş çıkartıyor. Günvaran ile Ahilik Kültürünü ve mesleğe yeni başlayan ve başlayacak olanlara önerilerini konuştuk.
“NE İŞ YAPARSAN YAP, EN İYİSİNİ YAP”
Orhan Günvaran, her mesleğin olduğu gibi şekerciliğin de yıllar içinde değişime uğradığını söyledi. Esnaf adaylarına ne iş yaparsanız yapın ama en iyisini yapın tavsiyesinde bulunan Günvaran, yıllardır dükkanını saatinde açıyor ve saatinde kapatıyor. Güler yüzüyle vatandaşlara hizmet veren Güvaran, şekerciliğin zor bir meslek olduğunu söyledi.
GÜNVARAN İLE AHİLİK KÜLTÜRÜ ÜZERİNE
Ahiliğin, kelime olarak Arapça kardeşim anlamına gelen Ahi kelimesinden geldiğini, bunun yanında, Ahi kelimesinin Türkçe kökenli Akı kelimesinden geldiğini savunanların da olduğunu belirten Günvaran, “Akı kelimesi eli açık, cömert, yiğit gibi anlamlara geliyor” dedi.
Anadolu halkının ekonomik ve kültürel yaşamında önemli bir boyut oluşturan Ahiliğin dürüstlüğün, sevginin, dostluğun, yardımlaşmanın, hoşgörünün, bilginin ve dayanışmanın sanat ile birleşimi olduğunu anlatan Güvaran, “Bu anlamda Ahiliğin, işçinin, çalışanın, üretenin, namuslu kazancın, namuslu ticaretin ve adaletli yönetimin simgesi olduğunu söyleyebiliriz” dedi.
Günvaran, Ahiliğin temel ilkelerini şöyle sıraladı: “Ahilik, halka dönük bir kurumdur. Kendi ticaret çıkarını diğer meslektaşlarından üstün tutmayan kişi mutluluğu halka hizmet edip yararlı olmakta arar. Belli bir süre, bir iş basamağında kalarak olgunlaştırılan yamak-çırak-kalfa-usta hiyerarşisi kurmayı ve bu basamaklarda baba-evlat ilişkisi gibi öğreticiye candan bağlanmak suretiyle sanatı, sağlam ahlaki ve mesleki temellere oturtmayı amaçlar.
Esnaf ve sanatkarlıkta önemli bir sorun olan üretici-tüketici çıkar ilişkilerini, birbirleriyle sürtüşmeye düşmeyecek şekilde ayarlar. İşe saygı ve çalışkanlık, yardımlaşma ve haksızlığın cezalandırılması da Ahilik kurumunun temel ilkeleri arasındadır. Ahilik geleneğine göre bir ahinin alnı açık olmalı, eli açık cömert, yardımsever olmalı, sofrası kapısı açık olmalı, nesi varsa misafiriyle paylaşmalı. Dilini yalandan, gıybetten, iftiradan bağlamalı, gözünü ayıp aramaktan, elini haramdan bağlamalı, belini bağlamalı, kimsenin namusuna göz dikmemelidir.
Böyle güzel ilkelerle var olmuş olan Ahilik kurumumuz, Osmanlılar döneminde lonca, gedik kuruluşları olarak devam etmiş; Cumhuriyetimizin kuruluşuyla birlikte de esnaf teşkilatlarımız, yasal düzenlemelerle çalışmalarına devam etmiştir. Bugün peştamal kuşanma yerine diploma verilmekte, esnafın ve çalışan kesimlerin sosyal güvenlikleri devletimizin sosyal güvenlik kurumları aracılığıyla sağlanmaktadır.
Esnafın ve çalışanlarının hakları Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birlikleri ve Konfederasyonlarca korunmaktadır. Ahilerin kurduğu esnaf ve sanatkar birliklerinin koyduğu ana ilkeler, daha sonraları bu alanda hazırlanan yasaların ve tüzüklerin temelini oluşturmuştur. Günümüzde, esnaf ve sanatkarların oluşturduğu kurumlar; Ahiliğin insana değer veren, dayanışmayı özendiren ve adaleti amaçlayan temel ilkelerinden yararlanmakta, insanlığın ortak erdemleri olan sevgi, bilgi, dostluk, adalet ve dayanışma gibi değerlere önem vermektedir.” Cengiz GÜNER
