Balıkesir, Türkiye’nin üretim dengesi açısından kritik illerinden biri. Hem Marmara hem Ege bölgesine açılan konumuyla sanayi, tarım ve ticareti bir arada yürüten şehir, son yıllarda yatırımların merkezine yerleşti. Ancak şehir içinde bu ekonomik dinamizmin liderliğini hangi ilçenin üstlendiği sıkça tartışılıyor. Bandırma mı Gönen mi? Bu soru, sadece bir rekabeti değil, aynı zamanda Balıkesir sanayisinin yönünü de belirliyor.
Bandırma: Liman, Kimya ve Lojistik Üssü
Bandırma, Balıkesir ekonomisinin lokomotifi olarak biliniyor. Marmara Denizi’ne açılan güçlü bir limana sahip olması, ilçeyi sanayi yatırımlarında bir adım öne çıkarıyor. Bandırma Limanı, Türkiye’nin en yoğun yük limanlarından biri. 2024 yılında limandan geçen yük miktarı 6 milyon tonun üzerine çıktı.
Bu liman gücü, Bandırma’yı sadece Balıkesir için değil, Güney Marmara için de bir lojistik merkezi haline getirdi.
Kimya, yem, gübre, gıda ve enerji sektörlerinde faaliyet gösteren yüzlerce fabrika, ilçede üretim yapıyor.
Bandırma Organize Sanayi Bölgesi (BOSB) ve Bandırma Karma ve Gıda OSB, şehir ekonomisinin nabzını tutuyor.
Son yıllarda ilçede yenilenebilir enerji ekipmanları üretimi, petrokimya ve gıda teknolojileri yatırımları da dikkat çekiyor. Ayrıca, Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi ile iş dünyası arasındaki işbirliği, yerel sanayiye nitelikli iş gücü kazandırıyor. Bu yönüyle Bandırma, hem üretim hem insan kaynağı bakımından Balıkesir’in “büyük oyuncusu” konumunda.
Gönen: Akıllı Sanayi ve Tarıma Dayalı Üretim Gücü
Gönen ise Bandırma kadar hızlı ama daha dengeli büyüyen bir ekonomi modeliyle öne çıkıyor. İlçe, tarımsal zenginliğini sanayiyle birleştirerek daha sürdürülebilir bir üretim modeli oluşturmuş durumda. Özellikle süt, deri ve tekstil sektörlerinde markalaşan Gönen, Balıkesir sanayisine farklı bir derinlik kazandırıyor.
Gönen Deri İhtisas Organize Sanayi Bölgesi, Türkiye’nin en modern deri işleme merkezlerinden biri. Atık su geri dönüşümü ve çevre dostu üretim uygulamalarıyla dikkat çekiyor. Ayrıca, ilçede faaliyet gösteren süt işleme tesisleri, Balıkesir’in tarımsal üretimini katma değere dönüştürüyor. Her gün yüzlerce ton süt, burada işlenerek hem iç pazara hem de ihracata yönlendiriliyor.
Ayrıca Gönen’de son dönemde biyoteknoloji, organik kimya ve yeşil enerji yatırımları da hız kazanmış durumda. Bu yatırımlar, ilçenin gelecekte Bandırma kadar güçlü bir sanayi merkezi olabileceğini gösteriyor.
İki İlçe, İki Farklı Sanayi Modeli
Bandırma ve Gönen, Balıkesir sanayisinin iki kutbunu oluşturuyor. Bandırma, denizle entegre olmuş, ihracat odaklı bir büyüme modeliyle ilerliyor. Gönen ise toprağa, yerel üretime ve çevresel sürdürülebilirliğe dayalı bir sanayi anlayışını temsil ediyor.
Bandırma’da sanayi yoğunluğu, göçü ve şehirleşmeyi hızlandırırken; Gönen, daha dengeli bir kalkınma çizgisi izliyor. Bandırma’nın sokakları kamyon trafiğiyle, Gönen’in yolları süt tankerleriyle dolu. Birinde kimya kokusu, diğerinde süt ve toprak kokusu hâkim.
Ekonomistler, bu farklılıkların aslında Balıkesir sanayisi için bir avantaj yarattığını şu sözlerle vurguluyor:
“İki ilçe birbirini tamamlıyor. Bandırma dışa dönük sanayiyle ihracat kapasitesini artırırken, Gönen içe dönük üretimle yerel kalkınmayı güçlendiriyor. Bu denge, Balıkesir ekonomisini bölgesel rekabette güçlü kılıyor.”
Geleceğe Bakış: Sanayide Akıllı Dönüşüm
Her iki ilçede de sanayinin yönü artık dijitalleşmeye kayıyor. Bandırma’da otomasyon sistemleri, liman yönetimi ve enerji verimliliği projeleri ön planda. Gönen’de ise “akıllı tarım-sanayi entegrasyonu” adı verilen yeni model geliştiriliyor. Bu modelde, tarımsal veriler sensörlerle toplanıyor, üretim planlaması yazılımlarla optimize ediliyor.
Kalp İki Yerde de Atıyor
Peki, Balıkesir sanayisinin kalbi gerçekten nerede atıyor? Cevap aslında tek bir yerle sınırlı değil. Bandırma, sanayinin kas gücüyse, Gönen, üretimin vicdanı gibi. Biri büyüklüğüyle öne çıkarken, diğeri denge ve doğallığıyla fark yaratıyor.
Balıkesir’in gücü, bu çeşitlilikten geliyor. Bandırma’nın limanından çıkan yükler, Gönen’in atölyelerinde üretilen ürünlerle birleşiyor. Sanayi kalbi iki kolda atıyor; biri çelikle, diğeri sütle. Ama ikisi de aynı şehre hayat veriyor: Balıkesir.
