Finansmana erişim anketinin sonuçları değerlendirildi

Güney Marmara Sanayi ve İş Dünyası Federasyonunun (GÜNMARSİFED) katılım ve desteğiyle yapılan ‘Finansmana Erişim Anketi’nin Nisan-Haziran dönemini kapsayan sonuçlarını yayınladı.

GÜNMARSİFED Başkanı Abdullah Bekki, “Finansmana Erişim Anketi’nin Nisan-Haziran dönemini kapsayan sonuçları iş dünyasının finans bulmakta zorluk çektiğini, ekonominin temel sorunlarını ise başta enflasyon olmak üzere finansmana erişim, güven ve istikrar eksikliği, üretim eksikliği, kamu harcamaları ve mali disiplin, hukukun üstünlüğü ve adalet sistemi, rekabet gücü ve dış ticaret ile liyakatsizlik ve yönetim sorunları olarak gördüğünü gösterdi.

“Krediye erişim imkansız hale geldi”

Finansmana Erişim Anketi’nin ikinci çeyrek sonuçları işletmelerin ve iş insanlarının krediye erişiminin zorlaştığını hatta imkânsız hale geldiğini ortaya koydu. Buna göre yılın ikinci çeyreğinde krediye erişemediğini söyleyen iş insanlarının oranı yüzde 82 olurken, değişmedi diyenlerin oranı bir önceki çeyreğe göre yüzde 22’den yüzde 18’e geriledi. Her 10 işletmeden 8’i ikinci çeyrekte krediye erişemediğini belirtirken, vade yapısının da kısaldığı ifade edildi. İlk çeyrekte 1-12 ay vade yapısına sahip firmaların oranı yüzde 55 iken bu oran ikinci çeyrekte yüzde 70,6 oldu. Kredilere erişimin zorlaşması ile birlikte vadelerin de kısalması işletmelerin finansal risklerinin daha da artması ihtimalini ortaya çıkardı. Öte yandan kendi kaynakları ve geliri ile işletme sermayesini finanse edenlerin sayısı artarken, tedarikçilerden vadeli satın alma ve müşteri avansları gibi organize olmayan kurum ve kişilerden alınan finansmanda azalma yaşandı” dedi.

Finans kurumları ile kredi süreçlerinde sorun yaşadığını belirtenlerin oranı yılın ilk çeyreğinde yüzde 85 iken ikinci çeyrekte yüzde 95’e yükseldiğine dikkat çeken Bekki, “Yeni kredi limiti alamadığını söyleyen iş insanlarının oranı yüzde 86’lık artışla yüzde 15’ten yüzde 28’e çıkarken, kredi limiti artış yetersizliğini ifade edenlerin oranı yüzde 21, şartların zorlaştırıldığını belirtenlerin oranı da yüzde 46 oldu. Yılın ilk çeyreğinde yüzde 15 olan bankalardan kredi alma süreçlerinde sorun yaşamayanların oranı, ikinci çeyrekte yüzde 5’e kadar düştü.

“EYT maaliyetlerini yönetmek zorlaştı”

Neredeyse her iki katılımcıdan biri (yüzde 48,9) EYT maliyetlerini yönetmekte zorlandığını söyledi. Bu oran ilk çeyrekte yüzde 39 olarak ölçülmüştü. Her 10 iş insanından 6’sı EYT için açıklanan KGF paketinin banka kredilerine erişimlerini kolaylaştırmadığını ifade etti. İş insanları EYT’ye ilişkin KGF’nin yanı sıra genel olarak açıklanan KGF kredilerini de yetersiz bulduğunu söyledi. İlk çeyrekte KGF’yi yetersiz bulanların oranı yüzde 85 iken bu oran ikinci çeyrekte yüzde 92,2 oldu. İlk çeyrekte yüzde 74 olan KGF paketlerinin krediye erişimi kolaylaştırmadığını düşünenlerin oranı da ikinci çeyrekte yüzde 83’e yükseldi.

“Ekonominin ana yakıtı finansman”

KGF dahil kredi kanallarının bir an önce açılması, Türkiye’nin üretim, yatırım, istihdam ve ihracat gücünde bir kesinti yaratmaması gerekiyor.

Ekonominin ana yakıtı finansman . İşletmelerin krediye erişiminin zorlaştığı ve bankaların kredi verme şartlarının ağırlaştığı bir finansman krizi ile karşı karşıyayız. Ortaya çıkan tablo, işletmelerimizin yetersiz finansman sorununun ötesinde artık finansman bulamadıklarını gösteriyor. Enerjiden ham maddeye, insan kaynağından üretim ve yatırıma işletmelerimizin üzerindeki maliyet yükü artarken, finansmana erişimin imkânsız hale geldiği bir ekonomik ortamda belirsizlikler de artıyor.

İyileştirici adımlar ile finansmana erişimde istikrar bekliyoruz. Krediler üzerindeki baskı hafifletilmeli, finansmana erişimde zorlaştırıcı unsurlar ortadan kaldırıldığı gibi kolaylaştırıcı uygulamalar hızla hayata geçirilmeli, kamu teşvik ve desteklerinde etki analizi doğru yapılmalı, merkezde alınan kararların KGF örneğinde olduğu gibi sahaya yansıması sağlanmalı; kısacası ekonominin finansman yakıtının üretim ve ihracatın tüm kılcallarına dağılması sağlanmalıdır” diye konuştu. Bilge Yurdusev