Kış mevsimi yaklaşırken Balıkesir’in bereketli topraklarında yetişen Havran mandalinası, aroması, kolay soyulan yapısı ve doğal şeker oranıyla tüketicilerin gözdesi olmaya devam ediyor.
Kış mevsimine sayılı günler kala Balıkesir’de narenciye hareketliliği hız kazanıyor. Meyve tezgâhlarında yerini almaya başlayan Havran mandalinası, hem bölge ekonomisine katkı sağlıyor hem de kendine has tadıyla dikkat çekiyor. Balıkesir’in iklimi ve zengin tarım kültürü, mandalinanın bölgede güçlü bir yer edinmesine imkân tanıyor. Özellikle Edremit Körfezi’nin yumuşak iklimi, mandalina yetiştiriciliği için ideal koşulları oluşturuyor.
Mandalinanın Balıkesir Tarımındaki Yeri
Balıkesir, Türkiye’nin tarımsal çeşitliliği en yüksek illerinden biri olarak öne çıkıyor. Zeytin, çeltik, süt ve hayvancılık ürünleri kadar narenciyede de güçlü bir yapıya sahip olan kent, özellikle Havran ve Edremit havzasıyla mandalina üretiminde önemli bir pay alıyor. Mandalina üretimi bölgede küçük üreticiyi destekleyen, çiftçiye ek gelir sağlayan bir tarım kolu olarak biliniyor. Kış öncesi başlayan hasat dönemi sayesinde piyasaya erken giren Havran mandalinası, hem yerel pazarda hem de çevre illerde geniş bir alıcı kitlesine ulaşıyor.
Balıkesir’de Mandalina Yetiştirilen Yerler
Balıkesir’in narenciye üretimi ağırlıklı olarak körfez hattında yoğunlaşıyor. Özellikle:
- Havran,
- Edremit,
- Burhaniye,
- Güre – Altınoluk hattı,
- Ilıman iklimli kıyı bölgeler, mandalina yetiştiriciliği açısından öne çıkıyor.
Bu bölgelerde Akdeniz iklimine yakın bir hava hâkim olduğu için mandalina ağaçları hem verimli büyüyor hem de meyveler daha aromatik bir yapıya kavuşuyor. Kıyı ilçelerindeki nem oranı, güneşlenme süresi ve rüzgâr dengesi mandalinayı bölgenin önemli tarım ürünlerinden biri hâline getiriyor.
Havran’da Mandalina Yetiştiriciliğinin Geçmişi
Havran’da mandalina yetiştiriciliği yaklaşık yarım asırlık bir geçmişe sahip. Bölgede 1970’li yıllarda başlayan narenciye üretimi, kısa sürede yaygınlaştı. Üreticiler başlangıçta deneme amaçlı birkaç bahçede mandalina yetiştirse de olumlu sonuçlar alınmasıyla birlikte mandalina bahçeleri hızla çoğaldı. Özellikle Havran’ın su kaynakları, verimli alüvyon toprakları ve rüzgâr korunaklı vadileri mandalina üretimi için mükemmel bir ortam sundu.
Zamanla Havran mandalinası sadece yerelde değil, ulusal pazarda da tanınmaya başladı. Üreticilerin nesilden nesile aktardığı tarım bilgisi, bahçe bakımındaki titizlik ve sulama tekniklerindeki gelişmeler Havran’ı Balıkesir’in önemli mandalina merkezine dönüştürdü.
Havran Mandalinasının En Belirgin Özellikleri
Havran mandalinası, aroması ve hafif dokusuyla pek çok mandalina türünden ayrılıyor. Bu özel meyveyi öne çıkaran başlıca özellikler şunlar:
- İnce kabuklu ve kolay soyulan bir yapıya sahip olması,
- Doğal şeker oranının yüksek, ekşiliğinin dengeli olması,
- Bol sulu bir meyve olması,
- Yoğun ve kalıcı bir aromaya sahip olması,
- Çekirdeksiz veya çok az çekirdekli yapıda bulunması.
Bu özellikler Havran mandalinasını özellikle çocuklu ailelerin tercih ettiği bir narenciye türü hâline getiriyor. Tüketiciler mandalina ararken genellikle tat, kabuk kolaylığı ve aroma dengesine önem veriyor; Havran mandalinası bu üç kriteri bir arada sunuyor.
Havran Mandalinasını Diğer Türlerden Ayıran Özellikler
Türkiye’de birçok farklı mandalina türü yetiştiriliyor. Ancak Havran mandalinası, yetiştiği bölgenin iklim ve toprak yapısının etkisiyle kendine özgü bir karakter kazanıyor. Bu farklılıklar şöyle özetlenebilir:
- Körfez ikliminin sağladığı ılık kışlar, meyvenin tatlanmasını hızlandırıyor.
- Toprak mineral zenginliği, aromanın belirginleşmesini sağlıyor.
- Gece-gündüz sıcaklık farkının ideal seviyede olması, meyvenin renk ve sorun dengesini kusursuzlaştırıyor.
- Doğal sulama kaynaklarının bolluğu, meyvedeki tazelik hissini artırıyor.
Bu nedenle Havran mandalinası pazarda genellikle “aromalı ve tatlı mandalina” olarak biliniyor. Üreticiler, hasat döneminde Türkiye’nin farklı yerlerine gönderilen mandalinaların Havran bölgesindekiler kadar tatlı olmadığına dikkat çekiyor.
Havran Mandalinası Kışa Taze Bir Umut Olmaya Devam Ediyor
Kış kapıya dayanırken sofralarda yerini almaya başlayan Havran mandalinası hem damak zevkine hitap ediyor hem de bölge ekonomisine canlılık kazandırıyor. Balıkesir, narenciyedeki gücünü özellikle Havran ile ortaya koyuyor. Lezzeti, aroması ve doğallığıyla öne çıkan Havran mandalinası, sadece bir meyve değil; bölgenin kültürel ve tarımsal mirasının da önemli bir temsilcisi.
Kısacası Havran mandalinası, Balıkesir’in bereketini her kış yeniden hatırlatan bir lezzet olarak hayatımızdaki yerini koruyor.
