Türk-İş İl Temsilcisi ve Türk Metal Sendikası Balıkesir Şube Başkanı Nedim Veske, Asgari Geçim İndiriminin (AGİ) bu yıl için üç çocuklu aile için ayda 456 lira, bekar çalışan için 268, evli eşi çalışmayan 321 lira olduğunu söyledi. Veske, AGİ'den kimler yararlanır? Asgari geçim indirimi uygulamasında çocuk tabirinden ne anlamamız gerekiyor? sorularını da yanıtladı.
“ÇALIŞANIN NET ÜCRETİ ASGARİ İNDİRİMİ KADAR ARTIYOR”
Asgari geçim indiriminin, ücretten kesilecek gelir vergisinden kendisi, eşi, çocukları için her yıl belirlenen tutarda indirim yapılması esasına dayandığını, net ücretle birlikte ödendiğini anlatan Veske, “Çalışanın net ücreti asgari indirimi kadar artıyor. Özel sektörde zaman zaman yaşanan eksik ödemeler daha çok aile durumu bildirimi yapılmamasından kaynaklanıyor. Bu nedenle doğan çocuğun, eşsiz kalan eşin beyan edilmesi gerekiyor. Birden fazla yerde çalışanlara en yüksek ücretin verildiği işverence gerçekleştiriliyor. Eşi çalışmayan, dört çocuklu asgari ücretli ile 10 bin lira geliri olanın asgari geçim indirimi aynı tutarda ödeniyor” bilgisini verdi.
AGİ'DEN KİMLER YARARLANIR?
Asgari geçim indiriminden nafaka verilen, evlat edilen çocuklar, anne babasını kaybeden torunlar için dede, ninenin de faydalanabildiğini aktaran Veske, AGİ'den kimler yararlanır? sorumuzu şöyle yanıtladı: “Ücretleri gerçek usulde vergilendirilen kişiler, ücret gelirini yıllık beyanname ile bildirenler, sosyal güvenlik destekleme primi ödemek suretiyle çalışanlar yararlanıyor. Kazançları basit usulde tespit edilen ticaret erbabı yanında çalışanlar, özel hizmetlerde çalışan şoförler, özel inşaat sahiplerinin ücretle çalıştırdığı inşaat işçileri, gayrimenkul sermaye iradı sahibi yanında çalışanlar, ücret geliri elde etmeyenleri kapsamıyor.”
ÇOCUK TABİRİ NE ANLAMA GELİYOR?
Veske, bu sorumuzu şöyle yanıtladı: “Mükellefle oturan veya mükellef tarafından bakılan 18 yaşını veya eğitimini sürdüren 25 yaşını doldurmamış çocukları ifade ediyor. Ayrıca asgari geçim indirimi uygulamasında eşlerin her ikisinin de ücretli olması halinde çocuklar yalnızca sosyal güvenlik yönünden tabi oldukları eşin bildirimine dahil edilecek. Aile fertlerinin, emekli maaşı olanların ve boşanmış ücretlinin çocukları asgari geçim indiriminden nasıl yararlanıyor.”
KİMLER ÇALIŞMAYAN EŞ STATÜSÜNDE?
Sadece aktif ücretli olarak çalışan eşin, çalışan eş statüsünde olduğunu söyleyen Nedim Veske, “Örneğin eşiniz devlet hastanesinde çalışıyorsa bu çalışan eş statüsünde dikkate alınıyor. Ücretliler, medeni durumları ve çocuk sayıları ile eşinin iş ve gelir durumu hakkında Aile Durumu Bildirimi ile işverenlerine bildirimde bulunacak. Durumlarında değişiklik olması halinde bu değişiklikleri işverene bir ay içerisinde bildirecek. Asgari geçim indirimi oranını etkileyen değişiklikler, söz konusu değişikliğin işverene bildirildiği tarih itibariyle uygulanıyor. Yıl içinde iş yeri ve işvereni değişen ücretliler, yeni iş yerlerinde veya işverenleri nezdinde çalışmaya başladıkları aydan itibaren asgari geçim indiriminden yararlanmaya devam edecek. Raporlu ve izinli olunan dönemde de ücret alınması ve bu ücretten gelir vergisi kesilmesi halinde asgari geçim indiriminden yararlanılabilir. Aylıksız izinde ücretlinin herhangi bir şekilde işvereninden aylık maaş alması söz konusu değil. Dolayısıyla, aylık maaş ödemesi olmadığı için, ödenmeyen ücret üzerinden gelir vergisi kesintisi yapılması da söz konusu değil. Aylıksız izine ayrılan hizmet erbabının asgari geçim indirimden yararlanması mümkün bulunmuyor. Ücretlilerden vergi kesintisi yapılmayan, bu nedenle ücretlerini yıllık beyanname ile beyan etmek zorunda olan ücretlilerde AGİ, yıllık beyannamede hesaplanan gelir vergisinin ücret gelirlerine isabet eden tutarından mahsup edilmesi suretiyle gerçekleştiriliyor” diye konuştu.
“SOSYAL GÜVENLİK DESTEK PRİMİ ÖDEYENLER YARARLANABİLİR Mİ?”
Veske, bu sorumuzu şöyle yanıtladı: “Sosyal güvenlik destekleme primi ödemek suretiyle çalışanlar ile kurumların yönetiminde görevli olanlar da genel hükümlere göre asgari geçim indiriminden yararlanabiliyor. Emekli olduktan sonra yeniden çalışmaya başlanarak, gerçek usulde ücret geliri elde edilmesi durumunda, asgari geçim indiriminden yararlanılması mümkün değil. Yıl içerisinde asgari ücret tutarında meydana gelen değişiklikler, asgari geçim indirimi uygulamasında dikkate alınmıyor.” Veske, açıklamasının sonunda şu bilgileri verdi: “Birden fazla ücrette, AGİ en yüksek ücretin elde edildiği işveren tarafından gerçekleştirilecek. Ücretliler medeni durumu ve çocuk sayısı hakkında bildirimlerini, en yüksek ücret geliri elde ettikleri işverene vererek uygulamanın ilgili işverence yerine getirilmesini sağlayacak. İşverenler, asgari geçim indirimini ücretliye ödemedikleri takdirde ne tür cezai işlem uygulanacak. İşverenin asgari geçim indirimi tutarının, o ayki ücretiyle birlikte ücretliye nakden ödenmesi gerekiyor. Aksi takdirde, ücretliye nakden ödenmeyen asgari geçim indirimi, işverenler tarafından haksız yere yapılan bir mahsup işlemi niteliği taşıyacak. Eksik beyan edilmiş kesinti sayılarak, bu vergiler için de işverenler hakkında cezalı alınacak.” Cengiz GÜNER
