Doların yükselmesiyle birlikte artan tarımsal girdilerin, doların düşmesiyle gerilemezken, üstüne elektriğe yapılan astronomik zamların üreticinin belini büktüğünü söyleyen Türkiye Ziraatçılar Derneği (TZD) Balıkesir Şube Başkanı Şenol Özcan, “Girdi maliyetlerinin sürekli artmasından yakınan üreticiler, maliyetlerin düşürülmesini ve tarımsal üretime destek verilmesini istiyor” dedi.
“ÜRETİCİLER ZAMLARA TEPKİLİ”
Tarımsal üretimin en önemli girdilerinden olan gübre, mazot, ilacın pahalı olduğundan yakınan çiftçilerin yeni yılla birlikte elektriğe yapılan astronomik zamlara tepki gösterdiğini ifade eden Özcan, “Çiftçiler, ahırdaki hayvanından traktörüne kadar icralık” diye konuştu.
Elektriğe yapılan zamların tarımsal girdileri de bağladığını belirten TZD Şube Başkanı Şenol Özcan, “Siyasi iktidar tarıma yönelik bir politika belirlenemedi. Bu da her zaman ithalata başvurmamıza yol açıyor. Yabancıların eline avucuna bakıyoruz. Yabancı üreticileri zenginleştiriyoruz. Döviz kurundaki sürekli oynamalar yüzünden çiftçide önünü göremiyor. Çiftçi ekemiyor bile” dedi.
“TARIM ALANLARI DARALIYOR”
Tarım alanlarının daraldığına dikkat çeken Özcan, “Üretici bu işin içinden çıkamıyor. İcralar bitmiyor. Artık üretim araçlarına bile el koyulabiliyor. Çiftçinin ahırındaki hayvanından tutunda, traktörüne kadar icralık” diye konuştu.
“BORÇLAR KATLANIYOR”
Çiftçinin yaklaşık 220 milyar liralık borcu olduğunu söyleyen Şenol Özcan, “Üretim maliyetleri çok yükseldi. Gübre bir ara 17 bin liraya çıkmıştı. Bulunamadı. Üretici 3 ton buğday satarsa ancak 1 ton gübre alabiliyor. Bu sürdürülebilir değil. Kırdaki gençler kazanamadığı için toprağı terk ediyor. Üretim de yaşlıların eline kalıyor. Ekilmeyen alan neredeyse 3.5 milyon hektarın üzerine çıkıyor. Niçin ekemiyor, maliyet yüksek, para kazanamıyor” değerlendirmesinde bulundu.
“TARIMIN YÜZDE 90’I ELEKTRİĞE BAĞLI”
Mevcut olan tarımsal sulamaların çiftçinin izni olmadan sanayiye döndürüldüğünü dile getiren Şenol Özcan, “Tarımda devamlılık esastır. Bir ilacı, sulamayı yarım bırakamazsın. Mecburen ihtiyacın kadar kullanmak zorundasın. Örneğin dona karşı ısıtma yapıyorsun. Elektrik faturası az gelsin diye bunu yapmama şansın yok. Tarımın yüzde 90’ı elektriğe bağlı. İlaçlama, gübreleme, ısıtma ve sulama tamamen elektriğe bağlı. Mazot fiyatları dolarla birlikte yükselirken, dolarla birlikte inmedi. Gübrede aynı şekilde” diye konuştu.
“ÇİFTÇİ İÇİN BU YIL ZOR GEÇECEK”
Gübre fiyatlarının 2021’in Mart ayında 150 ila 155 lira olduğunu aktaran Özcan, şu değerlendirmeyi yaptı: “Gübre şu an 600 lira. Üretici şu an buğdaya gübre atacak, atamıyor. Alımda zorlanıyor. Gerçekten büyük para. Yaklaşık 400 ila 500 oranında artış yapıldı. Mazota da aynı şekilde, 14 lirayı geçti. Bunlara müdahale edilmeli. Üretici 2022’de bu girdi maliyetleri yüzenden sorun yaşayacak gibi görülüyor. Elektrik şu an az kullanılıyor. Fakat bu yaz aylarında değişecek. Elektrik zamları gerçekten çok korkutucu. İnsanlar evlerinde kullandığı elektriği ödemekte zorlanıyor. Yazın tarımsal üretimi de bu yüzden sıkıntıya sokacak. Mazot pahalı, gübre yüzde 400-500 oranında artışı. bir de elektriğe gelen zamlar, 2022 yılında çiftçiyi zorlayacak.”
“GÜBRE FİYATLARINA ÇOK BÜYÜK TEPKİ VAR”
Girdi maliyetlerinin yüksek oranda arttığını kaydeden TZD Şube Başkanı Özcan, açıklamasını şöyle tamamladı: “Şeker gübresinin geçen yıl tonu bin 300 liraydı. Bu yıl 7 bin lira. Şubat ve Mart ayında ekimlere başlanacak. Çiftçi gübre fiyatlarının düşmesini bekliyor. Üreticilerin gübre fiyatlarına çok büyük tepkisi var. Tarım Kredi Kooperatifleri gübre fiyatlarında yüzde 30 indirime gitti ama yetersiz. Gübre fiyatları daha da aşağıya çekilmezse durum çok vahim. Buğday eken çiftçi taban gübresi atamadı. Bazı yenlerde bazı buğdayların rengi bile sararmış. Bunların acılan gübreye ihtiyacı var. Mazot bundan 3 ay önce 7 liraydı. Şimdi 14 liranın üzerinde. Çiftçi, sulama yapıyor. Burada elektriğe ihtiyaç var. Fiyatlar astronomik oranda yükseldi. Tohum, zirai ilaç, gübre ve mazot çiftçinin belini kıran önemli kalemlerden birisi bunlar.” Cengiz GÜNER
