Elektrik Mühendisleri Odası Balıkesir önceki dönem İl Temsilcisi Elektrik Mühendisi Nazmi Kaçar, artan enerji faturasını düşürmek için güneş enerjisi sistemlerinin büyük fırsatlar sunduğunu söyledi.
Kaçar, “Yalnız elektriğin satışı konusunda bazı bürokratik sorunlar hala sürüyor. Dağıtım şirketleri elektrik satın alma konusunda nazlı. Akülü sistemlerde zaman zaman bakım söz konusu. Bu konuda bina ruhsatından başlayarak (çatı eğimleri ve sistemi) yeni düzenleme ve teşvik şart. Bireysel güneş enerjisi sistemi hala pahalı. İyi bir sistem için 5,5 kVAr lık bir sistem kurulmalı ki ev ihtiyacını tümüyle karşılasın. Sistem elemanları yerli olarak üretildikçe fiyat ta düşecektir. Ama mutlaka yararlanılması gereken bir enerji güneş enerjisi.”
Başta kurulum maliyeti yüksek olsa da 25-30 yıllık ömürlerinin olduğunu anlatan Kaçar, “6-7 yıllık amorti süresinden sonra üretilen enerji, haneye sürekli gelir olarak yazılıyor. Güneşlenme süresinin arttığı dönemlerde elektrik faturalarını sıfırlamak dahi mümkün. Üstelik ihtiyaç fazlası elektrik şebekeye satılabiliyor. Türkiye’de yaz ve kış ayları dahil ortalama güneş alma süresi günlük 7.5 saat. Bazı illerde yılın 300 günü hava güneşli oluyor. Ülkemiz bu anlamda inanılmaz bir potansiyele sahip. Bu potansiyele paralel Güneş Enerjisi Santrali (GES) yatırımları son yıllarda hızlandı, büyük projeler de tek tek devreye alınıyor. Onun da ötesinde 2018’den itibaren vatandaşın güneşten lisanssız 10 kilovata kadar kendi elektriğini üretmesinin önündeki engeller kalkmıştı. Aralık 2021’de yapılan düzenlemeyle bu sınır 25 kilovata yükseltildi. Başta bir miktar kurulum maliyeti gerekse de güneş enerjisi sistemlerinin 25-30 yıl bozulmadan enerji sağladığı göz önünde tutulursa bir süre sonra elektriği bedavaya getirmek dahi mümkün” bilgisini paylaştı.
“FAZLASINI 10 YIL SÜREYLE SATABİLİRSİNİZ”
Bir eve elektrik üreten güneş enerji sistemi bağlamanın iki yönteminin olduğunu söyleyen Nazmi Kaçar, şu bilgiyi verdi: “Bunlar, elektrik dağıtım şirketinin şebekesine bağlı (on grid) ve elektrik şebekesine bağlı olmayan (off grid) sistemler. Elektrik dağıtım şebekesinin mevcut olduğu yerlerde on grid uygulamaların yapılması avantajlı olur. Çünkü enerji depolama ünitelerine (akü vb.) ihtiyaç duyulmadan şebeke, depo gibi kullanılabilir hatta üretim fazlası enerji dağıtım birim tarifesinden 10 yıl süre ile satılabilir. Ayrıca ilk kurulum ve bakım maliyeti de azalır. Dağıtım şebekesinin olmadığı yerlerde off grid kullanmak avantajlı. Burada enerji depolama ünitelerini kullanmak zorunlu olacaktır.”
KALİTE VE VERİME GÖRE DEĞİŞEN FİYAT
Kaçar’a sorduk: “Ev çatılarına veya balkonlara sınırlı bir bütçeyle örneğin 10 bin lirayla 2-3 panelin olduğu 1 kilovatlık bir güneş sistemi kurmak mümkün mü?”
Kaçar’ın yanıtı: “Ev çatıları veya balkonlarına güneş enerji panellerinin ilgili izinlerin alınması kaydıyla (çok katlı binalarda çatılar için apartman yönetiminin ortak kararı ve belediyelerden çatının uygunluğuna ilişkin alınan raporlar) kurulum yapılabiliyor. 1 kilovatlık bir güneş enerjisi sistemi kullanılacak ürünün kalitesi ve verimine göre değişkenlik göstermekle birlikte yaklaşık bin-bin 500 dolar (17-26 bin lira) arasında değişiyor.”
BAŞVURU YERİ VE İSTENEN BELGELER
Kaçar, başvuru yeri ve istenen belgeler konusunda şu bilgiyi verdi: “Lisanssız elektrik üretmek için elektrik tüketim aboneliğinin bulunduğu bölgeden sorumlu şebeke işletmecisine (dağıtım şirketine) başvuru yapmak gerekir. İstenilen bilgi ve belgeler şöyle: Lisansız üretim bağlantı başvuru formu. Gerçek kişiler için aslıyla birlikte sunulacak nüfus cüzdanı fotokopisi, tüzel kişiler için tüzel kişiyi temsile yetkili şahısların yetki belgelerinin aslı veya noter onaylı sureti. Üretim tesisinin kurulacağı alan ile ilgili olarak; müstakil binalar için üretim tesisi ile ilişkilendirilen tüketim tesisinin bulunduğu yere ait tapu kaydı veya kira sözleşmesi ya da kullanım hakkını gösterir belge. Birden fazla kullanıcının bulunduğu binalarda (apartman) veya sitelerin karar defterlerinde başvuru sahibi için güneş enerjisine dayalı üretim tesisi kurabileceğine dair karar örneğinin noter onaylı sureti.”
“KISA SÜREDE AMORTİ EDİYOR”
Şebekeye bağlı olarak kurulacak GES’in ihtiyaç fazlası elektrik üretiminin şebekeye satılması düşünülüyorsa sistemin kurulu gücünün arttıkça amortisman süresinin azalacağını anlatan Kaçar, “Daha az güçteki küçük ölçekli çatı üstü GES kurulum maliyeti, araziye göre daha fazla maliyetli olup, büyük ölçekli GES kurulumlarında tam tersi bir durum söz konusu” diyerek açıklamasını tamamladı. Cengiz GÜNER
