Geçtiğimiz günlerde bir apartmanda meydana gelen asansör kazasında bir kişi hayatını kaybetti. Asansörün kabinle birlikte aşağıya düşmesi sonucu yaşanan olay, “Asansörler gerçekten ne kadar güvenli?” sorusunu yeniden gündeme taşıdı. Uzmanlar, asansörlerin modern güvenlik sistemleriyle donatıldığını ancak düzenli bakımın ve eksiksiz, doğru parçaların hayati önem taşıdığını vurguluyor.
Asansörlerde Bulunan Başlıca Güvenlik Sistemleri
Frenleme Mekanizması (Güvenlik Freni):
Asansör kabini, belirli bir hızın üzerine çıkarsa otomatik olarak devreye giren güvenlik frenleriyle raylara kilitlenir. Bu sistem, olası bir halat kopması veya kontrol dışı hızlanmada kabinin serbest düşmesini engeller.Halatlar ve Taşıma Sistemi
Asansörler genellikle tek bir halatla değil, birden fazla çelik halatla taşınır. Halatların her biri kabini taşıyabilecek kapasitededir. Bu da güvenlik katsayısını yükseltir.Hız Regülatörü
Asansör kabininin normalden hızlı hareket etmesi durumunda devreye girer ve güvenlik frenini tetikler. Bu sayede kabin kontrol dışı hızlanamaz.Tamponlar
Kabin en alt seviyeye kontrolsüz bir şekilde inse bile, kuyu tabanındaki tamponlar darbenin etkisini azaltır. Genellikle yağlı hidrolik veya yaylı sistemlerden oluşur.Kapı Kilit Sistemleri
Asansör hareket halindeyken kapıların açılmasını engelleyen elektrikli kilitler bulunur. Bu da yolcuların yanlışlıkla dışarıya adım atmasını önler.Acil Durum Butonu ve Alarm
Kabin içinde, herhangi bir arıza durumunda yolcuların yardım çağırabilmesi için alarm butonu yer alır. Bazı modern sistemlerde otomatik olarak bina yönetimi veya yetkili servise sinyal gönderilir.
Bakım ve Denetim Neden Önemli?
Uzmanlara göre, asansör kazalarının büyük bir kısmı teknik arızadan değil, yetersiz bakım ve düzensiz denetim nedeniyle yaşanıyor. Türkiye’de yürürlükte olan “Asansör İşletme, Bakım ve Periyodik Kontrol Yönetmeliği” gereğince her asansörün yılda en az bir kez yetkili kuruluş tarafından kontrol edilmesi gerekiyor.
Kırmızı etiket alan bir asansörün kullanılması riskli kabul ediliyor. Yeşil etiket, güvenli kullanımı işaret ederken sarı ve mavi etiketler belirli düzeltmeler yapılması gerektiğini gösteriyor.
Vatandaşlar Nelere Dikkat Etmeli?
Binada bulunan asansörün en son periyodik muayene tarihini kontrol edin.
Kabinde aşırı yük uyarısı varsa dikkate alın, kapasiteyi aşmayın.
Asansör arıza yaparsa zorlama veya kapıyı açmaya çalışma yerine acil butonla yardım çağırın.
Özellikle çocukların asansör içinde düğmelerle oynamasına izin vermeyin.
Uzmanlara göre modern asansörlerin güvenlik sistemleri sayesinde ölümcül kazalar oldukça nadir. Ancak güvenliğin sürdürülebilmesi için hem bina yönetimlerinin hem de kullanıcıların bilinçli davranması şart.
