Türkiye’nin aktif fay hatları üzerinde yer alan şehirlerinden biri olan Balıkesir, son zamanlarda sık sık meydana gelen sarsıntılarla yeniden “deprem gerçeği”yle yüzleşiyor. Uzmanlar, hem şehir merkezi hem de kırsal bölgelerde yaşayan vatandaşların deprem anında doğru davranış biçimlerini öğrenmesi gerektiğini vurguluyor. Ancak sokakta yapılan kısa bir soruyla bile halkın bilinç düzeyi test edilebiliyor:
“Toplanma alanınız nerede biliyor musunuz?”
Balıkesir Deprem Kuşağında Yer Alıyor
Jeolojik yapısı itibarıyla Kuzey Anadolu Fay Hattı’na yakın konumda bulunan Balıkesir, Marmara Bölgesi’nin en riskli illerinden biri olarak kabul ediliyor.
Uzmanlara göre olası bir depremde en büyük risk, yapı güvenliği kadar bilinç eksikliği. Çünkü birçok kişi hâlâ deprem anında “paniğe kapılma” veya “dışarı kaçma” eğiliminde. Oysa AFAD, vatandaşların “Çök-Kapan-Tutun” yöntemini uygulaması gerektiğini sürekli hatırlatıyor.
AFAD ve Belediyeler Tatbikatlarla Bilinçlendirmeye Çalışıyor
Balıkesir İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü (AFAD), yıl boyunca hem okullarda hem de kamu kurumlarında deprem tatbikatları düzenliyor. Özellikle öğrenciler için yapılan eğitimlerde, deprem sırasında sınıf içinde nasıl davranılması gerektiği, acil çıkış yolları ve toplanma alanları anlatılıyor.
Balıkesir Büyükşehir Belediyesi de bu konuda aktif rol üstleniyor. Belediye ekipleri, mahallelerde bilgilendirme çalışmaları yaparak vatandaşlara deprem çantasında bulunması gereken malzemeleri tanıtıyor. AFAD’ın önerdiği temel deprem çantasında; su, kuru gıda, el feneri, pil, ilk yardım seti, önemli belgelerin kopyaları, yedek kıyafet ve düdük bulunuyor.
Ancak saha çalışmaları, vatandaşların büyük bir kısmının henüz bir deprem çantası hazırlamadığını ortaya koyuyor.
“Toplanma Alanı Nerede?” Sorusu Çoğu Kişiyi Düşündürüyor
Balıkesir merkezde ve ilçelerde onlarca acil toplanma alanı belirlenmiş durumda. Bu alanların listesine e-Devlet üzerinden veya AFAD’ın mobil uygulamasından ulaşmak mümkün. Ancak yapılan anketler, vatandaşların büyük bölümünün ya toplanma alanını bilmediğini ya da karıştırdığını gösteriyor.
Karesi ilçesinde yapılan bir sokak röportajında bazı vatandaşlar “Bizim orada park var, orası olabilir.” derken, bazıları “Hiç bakmadım, nerede olduğunu bilmiyorum.” şeklinde yanıt verdi. Bu durum, farkındalık çalışmalarının önemini bir kez daha gözler önüne seriyor.
Uzmanlardan Uyarı: “İlk 72 Saat Hayati”
Deprem uzmanları, özellikle Marmara Bölgesi’nde yaşanabilecek güçlü bir sarsıntının ardından ilk 72 saatin hayati önem taşıdığını belirtiyor. Bu süre zarfında iletişim hatları kesilebilir, yollar kapanabilir, elektrik ve su sistemleri devre dışı kalabilir. Bu nedenle her ailenin kendi acil eylem planını oluşturması büyük önem taşıyor.
Uzmanların tavsiyeleri şöyle:
Her evde bir deprem çantası bulundurulmalı.
Aile bireyleri toplanma alanının konumunu bilmeli.
Acil durum numaraları (112, 110, 155) kolay ulaşılabilir bir yerde olmalı.
Evdeki dolap ve raflar duvara sabitlenmeli.
Deprem sırasında asansör kullanılmamalı, güvenli bir noktada çök-kapan-tutun uygulanmalı.
Balıkesirliler İçin Afet Bilinci Artıyor Ama Yeterli Değil
Balıkesir’de son yıllarda yapılan çalışmalar, toplumun afet bilinci konusunda önemli ilerleme kaydettiğini gösterse de, uzmanlar hâlâ bu bilincin istenilen düzeyde olmadığını düşünüyor. AFAD, belediyeler ve sivil toplum kuruluşları, yıl boyunca çeşitli farkındalık etkinlikleriyle bu bilinci güçlendirmeye devam ediyor.
Depremin ne zaman olacağı bilinmez; ancak hazırlıklı olmak, olası felaketlerin etkisini en aza indirmenin tek yolu.
