Balıkesir mutfağı, hem özel günlerde hem de günlük hayatta sofraları süsleyen geleneksel tatlarıyla bilinir. Bu tatlardan biri de geçmişten günümüze değin önemini koruyan un helvasıdır. Balıkesir’in köylerinde ve şehir merkezinde sıklıkla yapılan bu lezzet, gerek pratik yapımı gerekse derin anlamlarıyla bölge halkının vazgeçilmezlerinden biri olmuştur.
Un Helvasının Kültürel Anlamı
Un helvası, Balıkesir’de sadece bir tatlı olarak değil, aynı zamanda bir gelenek olarak yaşatılmaktadır. Özellikle mevlitlerde, kandil günlerinde ve anma törenlerinde yapılarak komşulara dağıtılması, helvanın paylaşım ve dayanışmayı simgelediğini gösteriyor. Balıkesirli büyükler, un helvasının yapımında “dua ederek” karıştırılması gerektiğini söyler, bu durum tatlıya manevi bir anlam yükler.
Un Helvası Nasıl Yapılır?
Balıkesir usulü un helvası, az malzemeyle büyük bir lezzet sunar. İşte temel tarifi:
Malzemeler: 2 su bardağı un, 1 su bardağı şeker, 1,5 su bardağı su ya da süt, 150 gram tereyağı
Yapımı:
Öncelikle tereyağı bir tavada eritilir ve un eklenerek kısık ateşte sürekli karıştırılır. Bu işlem, unun kahverengi bir renk alıp kokusunun çıkmasıyla tamamlanır.
Ayrı bir kapta şeker, su ya da sütle karıştırılarak şerbet hazırlanır.
Kavrulan una yavaşça şerbet eklenir ve karıştırılmaya devam edilir. Helva, kıvam alana kadar pişirilir ve ardından sıcak ya da soğuk olarak servis edilir.
Balıkesir’deki Un Helvasının Farkı
Balıkesir un helvası, tereyağının bolca kullanılması ve unun sabırla kavrulmasıyla dikkat çeker. Özellikle Bigadiç ve Sındırgı gibi ilçelerde yapılan helvalarda, yerel tereyağı ve ev yapımı un kullanılarak daha yoğun bir lezzet elde edilir. Ayrıca helva, ceviz ya da bademle süslenerek zenginleştirilebilir.
Paylaşım ve Gelenek Devam Ediyor
Balıkesir’de komşular arasında un helvası dağıtımı, özellikle kandil akşamlarının vazgeçilmezidir. Genç nesiller, büyüklerinden öğrendikleri tariflerle bu geleneği sürdürmeye devam ediyor. Yerel pazarlar ve fırınlarda da un helvası satılarak, şehirde bu tatlının yaygınlaşması sağlanıyor.
Un helvası, Balıkesir’in kültürel zenginliğinin ve mutfak mirasının önemli bir parçasıdır. Hem geçmişi hatırlatan bir tat hem de paylaşımı artıran bir gelenek olarak, bu eşsiz lezzet şehirdeki yerini korumaya devam ediyor. Balıkesir’i ziyaret edenler, bu yerel lezzeti mutlaka tatmalı ve helvanın ardındaki hikâyeyi keşfetmelidir.
