Zekat Nasıl Hesaplanır ve Kimlere Verilir?
Ramazan ayı, İslam dünyasında ibadetlerin yoğunlaştığı ve yardımlaşmanın arttığı mübarek bir dönemdir. Bu ayda, maddi durumu elverişli olan Müslümanların yerine getirmesi gereken önemli ibadetlerden biri de zekat vermektir. Peki, zekat nasıl hesaplanır ve kimlere verilebilir?
Zekat, sadece maddi bir yardım değil, aynı zamanda toplumsal dayanışmayı artıran bir ibadettir. Ramazan ayında zekat hesaplamasını doğru yaparak ihtiyaç sahiplerine ulaştırmak, hem bireysel hem de toplumsal anlamda büyük bir anlam taşır.
ZEKAT NEDİR VE KİMLER ZEKAT VERMELİDİR?
Zekat, İslam’da zengin kabul edilen kişilerin mal varlıklarının belirli bir kısmını ihtiyaç sahiplerine vermesi gereken farz bir ibadettir. Zekat vermekle yükümlü olmak için kişinin nisap miktarına ulaşan bir mal varlığına sahip olması gerekir. Nisap miktarı, yaklaşık olarak 80.18 gram altın veya bu değerde bir maddi varlığa sahip olunmasıyla belirlenir.
ZEKAT TUTARI NASIL HESAPLANIR?
İslam’a göre zekat, belirli mal türlerine göre farklı oranlarda verilir. En yaygın zekat oranı şu şekildedir:
Altın, gümüş, nakit para ve ticaret malları: %2,5 (yani 1/40 oranında)
Küçükbaş hayvanlar: 40 koyundan biri
Büyükbaş hayvanlar: 30 sığırdan biri
Tarım ürünleri: Sulama yöntemine bağlı olarak %5 veya %10
Örneğin, 100.000 TL değerinde bir birikimi olan kişi, bu miktarın %2,5’unu yani 2.500 TL zekat olarak vermelidir.
ZEKAT KİMLERE VERİLİR?
Zekat, Kur’an-ı Kerim’de belirtilen sekiz farklı gruba verilebilir:
- Fakirler – Temel ihtiyaçlarını karşılayamayanlar
- Miskinler – Daha da zor durumda olan, hiçbir geliri olmayanlar
- Borçlular – Borcunu ödeyemeyenler
- Yolda kalmışlar (İbn-i Sebil) – Yolculuk sırasında mağdur olanlar
- Köleler – Özgürlüğüne kavuşmak isteyen köleler (Tarihi bir bağlamda geçerlidir)
- Allah yolunda olanlar – Dini hizmetlerde bulunanlar
- Zekat toplamakla görevli kişiler
- Müellefe-i Kulub – Kalpleri İslam’a ısındırılmak istenen kişiler
KİMLERE ZEKAT VERİLEMEZ?
- Anne, baba, çocuk ve torunlar gibi doğrudan bakmakla yükümlü olunan akrabalar
- Zenginler
- Müslüman olmayanlar