Bâis; sözlükte “harekete geçirmek, bir tarafa yöneltip göndermek, bir işle görevlendirmek; uykudan uyandırmak, diriltmek” gibi manalara gelen ‘ba‘s’ kökünden türemiştir.
Esma-ül Hüsna’dan biri olan El-Bâis; daha çok “ölüleri dirilten” anlamında kullanılır ve fiilî sıfatlar grubu içinde yer aldığı kabul edilir.
El-Bâis esması, her şeyi yoktan var eden ve dilediği zaman ölüleri dirilten tek varlık olan Allah'ın kudretinin ve yaratma gücünün bir yansıması olarak görülür.
Bu isim, ölümden sonra yeniden dirilişin, hesap gününün ve insanların amellerine göre ödüllendirilecekleri ya da cezalandırılacakları ahiret gününün önemini vurgular.
Kur'an'da El-Bâis ismi ile ilgili birçok ayet bulunmaktadır. Bu ayetlerde, Allah'ın ölüleri nasıl dirilttiği, kıyamet gününün nasıl bir gün olduğu ve insanların bugünde yaptıkları işlerin değerlendirileceği detaylı bir şekilde anlatılmaktadır.
Mealen, “Ey insanlar! Ba‘s konusunda bir tereddüt içinde bulunuyorsanız...” diye başlayan Hac Suresi 22’nci ayeti “İnsan yaratılışının toprak - nutfe - alaka - et parçası - rahimde kalma dönemi - çocukluk - erginlik ve ihtiyarlık merhalelerine temas edilmektedir” şeklinde tahlil eden Gazzali; bunlara, “Ruh - duyuların idraki - temyiz kudreti - akıl” şeklinde sıraladığı insanın psikolojik ve zihni varlık safhalarının yaratılışını da ilave etmiş, nihayet “velâyet ve nübüvvet” mertebelerini de ekleyerek Allah’ın El-Bâis esmasıyla tecelli eden yeniden yaratılış örneklerini zenginleştirmeye çalışmıştır.
El-Bâis ismi, Müslümanlar için bir hatırlatma ve dünya hayatının geçici olduğunu, asıl hayatın ahiret hayatı olduğunu anlamalarına yardımcı olur. İnsanlar, dünya hayatlarını Allah'a itaat ederek geçirirlerse, El-Bâis'in vaat ettiği diriliş gününde ödüllendirileceklerdir.
İslam felsefecilerine göre;
El-Bâis, Allah'ın ölüleri diriltme gücünü ifade eder. Her insan ölümünden sonra diriltilip mahşer gününde hesap verecektir. Bu, insanların yaptıkları iyilik ve kötülüklerin değerlendirileceği, adaletin tam olarak tecelli edeceği hesap günüdür.
El-Bâis, Allah'ın adaletini simgeler. Kıyamet gününde herkes, yaptığı her amelin karşılığını alacaktır. İyi işleyenler ödüllendirilecek, kötülük yapanlar ise cezalandırılacaktır. Bu adalet, İslam'ın temel prensiplerinden biridir ve El-Bâis ismiyle vurgulanır.
El-Bâis, Müslümanların imanlarını güçlendiren bir isimdir. Allah'ın ölüleri diriltme gücü, O'nun sınırsız kudretini ve yaratma gücünü gösterir. Bu bilgi, Müslümanlara dünya hayatında iyi işler yapmaları, Allah'a itaat etmeleri ve ahirete hazırlıklı olmaları konusunda motivasyon sağlar.
El-Bâis ismi, Müslümanlara dünya hayatının geçici olduğunu, asıl hayatın ahiret hayatı olduğunu hatırlatır. Bu isim, insanların dünya hayatında karşılaştıkları zorluklara rağmen sabır göstermelerini ve ahirete yönelik bir bilinç oluşturmalarını teşvik eder.
El-Bâis, Allah'ın birliği olarak nitelenen tevhid inancını güçlendirir. Bu isim, ölüm sonrası dirilişin sadece Allah'ın kontrolünde olduğunu ve O'nun tek ilah olduğunu vurgular. Tevhid inancı, El-Bâis ismiyle daha da anlam kazanır.
Velhasıl, El-Bâis ismi, İslam inancındaki ölüm sonrası dirilişi ve ahiret gününü simgeler.
El-Bâis esmasının Ebced değeri ve zikir sayısı: 573
Zikir günü: Pazar
Zikir saati: Güneş (Sabah güneş doğarken ve ikindi namazı sonrası)
Sırrın sahibine emanet olun…
