Miyastenia gravis, istemli kaslarda zayıflık ve yorgunlukla karakterize kronik bir nöromüsküler hastalıktır. Bağışıklık sisteminin sinir-kas kavşağında yer alan asetilkolin reseptörlerine karşı antikor üretmesi sonucu kaslar ile sinirler arasındaki iletişim bozulur. Bu durum kasların yeterince uyarı alamamasına ve zamanla güçsüzleşmesine neden olur. En sık görülen belirtiler arasında göz kapaklarında düşüklük, çift görme, çiğneme ve yutma güçlüğü, konuşmada bozulma ve kol-bacak kaslarında kuvvetsizlik yer alır. Hastalık seyrinde semptomlar gün içinde değişkenlik gösterebilir ve istirahatle kısmen düzelebilir. Miyastenia gravis’in tanı ve tedavisinde nörolojik değerlendirme, ilaç tedavisi ve rehabilitasyon birlikte ele alınmalıdır.
Rehabilitasyon süreci, bu hastalığın neden olduğu kas güçsüzlüğünü yönetmek ve hastaların fonksiyonel bağımsızlıklarını korumak amacıyla özel olarak planlanmalıdır. Fizik tedavi uygulamaları sayesinde hastaların kas kuvveti artırılabilir, dayanıklılığı geliştirilebilir ve solunum kaslarının işlevi desteklenebilir. Ancak bu hastalıkta kasların çabuk yorulması söz konusu olduğundan egzersiz programları düşük yoğunlukta, kısa süreli ve bireyin günlük durumuna göre ayarlanmalıdır. Aşırı yorgunluk, semptomlarda kötüleşmeye neden olabileceği için dikkatli bir fizyoterapist takibi gereklidir.
Solunum fizyoterapisi, miyastenia gravis hastaları için özel bir öneme sahiptir. Zira solunum kaslarının etkilenmesi, yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürebilir. Derin nefes egzersizleri, öksürme teknikleri ve akciğer kapasitesini artırmaya yönelik çalışmalar, solunum sistemi sağlığını koruma açısından önemlidir. Ayrıca, hastanın günlük yaşam aktivitelerini planlarken enerji tasarrufu ilkeleri göz önünde bulundurulmalı, yorucu aktivitelerden kaçınılmalı ve dinlenme aralıkları düzenlenmelidir. Ergoterapi de bu sürecin tamamlayıcısı olarak önemli katkılar sağlar.
Fizik tedavi ve rehabilitasyon sürecinde, kas kuvvetinin korunması kadar postürün desteklenmesi ve denge eğitimi de dikkate alınmalıdır. Özellikle kas tonusunun bozulduğu durumlarda ortaya çıkan duruş bozuklukları, uzun vadede ağrıya ve hareket kısıtlılıklarına yol açabilir. Bu yüzden esneme egzersizleri ve kas gruplarını dengeleyici çalışmalar, rehabilitasyon programlarına dahil edilmelidir. Aynı zamanda kas spazmlarını önlemeye yönelik gevşeme egzersizleri de hastaların konforunu artırabilir.
Miyastenia gravis, psikolojik olarak da hastalar üzerinde etkili bir hastalıktır. Sürekli değişen semptomlar, yorgunluk ve güçsüzlük hissi bireyin ruh sağlığını olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle psikolojik destek, hastalıkla başa çıkma becerilerinin geliştirilmesi ve hastanın motivasyonunun korunması açısından önemlidir. Grup egzersizleri, sosyal etkileşimi destekleyerek hem fiziksel hem de psikolojik iyilik haline katkı sağlayabilir.
Miyastenia gravis hastalarında fizik tedavi ve rehabilitasyon, ilaç tedavisini destekleyici bir rol üstlenir. Doğru planlanmış ve hastaya özel uygulanan bir rehabilitasyon programı, kas gücünün korunmasına, fonksiyonel bağımsızlığın artmasına ve yaşam kalitesinin yükselmesine katkıda bulunur. Bu hastalığın dalgalı seyri göz önünde bulundurularak esnek ve duyarlı bir yaklaşım benimsenmelidir.
