Türk insanının alışveriş yapmayı sevdiğini, ama ayıplı mal, ürün iadesi, cayma hakkı, değişim gibi konulardaki haklarını tam olarak bilmediğini belirten Tüketiciyi Koruma Derneği (TÜKODER) Balıkesir Şube Başkanı Kemal Büyükışık, “Oysa tüketiciler her gün tam da bu konularla ilgili sorunlar yaşıyor. Yasalar ise tüketicileri koruyan maddelerle dolu. Üstelik bu yılbaşında kanuna yeni düzenlemeler de eklendi” dedi.
“TÜKETİCİLER, SORUNLARLA BOĞUŞUYOR”
Tüketicilerin, alınan ürünün ayıplı olması, ürünlerin tamirinde yaşanan sıkıntılar, garanti koşullarının yerine getirilmemesi, abonelik işlemleriyle ilgili sorunlar yaşadığını anlatan Büyükışık, “Tüketiciler yüzlerce sorunlarla boğuşuyor. 6502 sayılı Tüketici Kanunu’nda tüm konular aydınlatılsa da bazı firmalar, vatandaşlara, kendilerine has kuralları dayatmaya devam ediyor. Tüketiciler de aldığı ürünün ya da hizmetin keyfini sürmeyi beklerken, kendisini çileli bir sürecin ortasında buluyor” dedi.
“MAĞDURİYETLER YAŞANIYOR”
Bir vatandaşın, aldığı ürünle sorun yaşadığında değişim veya ücret iadesi istediğini, buna karşın satıcının ürünü onarma yönüne gittiğini, ürünün yine arızalandığını, ürünü tekrar tekrar satıcıya gönderen vatandaşın ücret iadesi veya değişim talep etmesine karşın, bu sürecin aylarca sürdüğünü ve tüketicinin mağduriyet yaşadığını anlatan Büyükışık, online alışveriş kanallarında da sorunlar yaşandığına dikkat çekti.
“30 İŞGÜNÜNÜ GEÇEMEZ”
Yaşanan bu sorunların çözümünün 6502 sayılı Tüketici Kanunu’nda olduğunu belirten Büyükışık, ürünün tamiri için sürenin en fazla 30 işgünü olduğunu ve satıcının vatandaşın talebini kabul etmek zorunda olduğunu hatırlattı.
Ayıplı mal durumlarında, ürün kullanılmış olsa dahi, tüketiciden kaynaklı bir sorun yaşanmadığı sürece, teslim tarihinden itibaren 6 ay içinde ortaya çıkan ayıpların, teslim tarihinde var olduğunun kabul edildiğini anlatan Kemal Büyükışık, “Malın ayıplı olmadığının ispatı da satıcıya ait. Yine tüketicinin hakkı kanunda ‘ayıplı hizmet’ bölümüyle korunuyor. Örneğin bir terzinin paça kısaltma için verdiği hizmette, pantolon terzinin hatası sonucu çok kısalmışsa bu ayıplı hizmettir. Bu durumda tüketici, hizmetin yeniden görülmesi, ürünün ücretsiz onarımı veya ayıp oranında indirim isteyebilir” diye konuştu.
“PERAKENDE SATIŞLARDA ETİKETTE YAZAN NEYSE O”
Perakende satışlarda etikette yazan rakamın geçerli olduğunu ifade eden Büyükışık, “Mesela etikette yazan fiyatla kasa fiyatı farklıysa, tüketici lehine olan fiyat geçerli. Ayrıca indirim dönemlerinde de etikette ürünün daha önceki fiyatı ve indirimli fiyatı yazmalı. Aksi takdirde etikette yazan fiyattan indirim uygulanmalı. Ayrıca Ocak 2023 itibarıyla kanuna eklenen düzenlemeye göre, ikinci el ürünlere asgari bir yıl garanti verilmesi zorunlu oldu” bilgisini verdi.
“CAYMA HAKKI VAR”
Vatandaşların alışveriş yaparken en çok kullandığı seçeneklerden birinin de taksitli alış veriş olduğunu ifade eden Büyükışık, “Taksitli alışverişlerde de ürünü teslim alan vatandaşın cayma hakkı var. Tüketici, 7 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve ceza ödemeksizin taksitle satış sözleşmesinden cayabilir. Ancak bu durumlarda tüketicinin malı kullanmaması gerekiyor” dedi.
TÜKODER Şube Başkanı Kemal Büyükışık, açıklamasında son zamanlarda online alışverişe özel tüketici kredilerinin de sunulmaya başlandığına dikkat çekti. Tüketici Kanunu’na göre tüketicinin, 14 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeden ve ceza ödemeden tüketici kredisi sözleşmesinden cayabileceğini aktaran Büyükışık, “Bu, abonelik sözleşmeleri için de geçerli. Tüketici, belirsiz süreli veya süresi bir yıldan daha uzun olan abonelik sözleşmesini herhangi bir gerekçe göstermeden feshedebilir. Bunun için şirketi bilgilendirmek yeterli. Ayrıca sözleşmenin feshi, sözleşmenin yapıldığı yolla aynı olmalı” diye konuştu.
“BAŞVURULAR, ÇOĞU ZAMAN TÜKETİCİNİN LEHİNE SONUÇLANIYOR”
Tüketici Kanunu’na aykırı uygulamalar için vatandaşlar tüketici hakem heyetlerine başvuru yapabildiğini, buna göre tüketicilerin ihtilafın 66 bin liraya kadar olması halinde ilçe veya il tüketici hakem heyetlerine başvurabildiğini anlatan Büyükışık, “2020 yılında Hakem Heyetlerine 594 bin 270 başvuru yapıldı ve her 10 başvurudan 6’sı tüketici lehine sonuçlandı” dedi. Bilge Yurdusev
