Balıkesir’de havaların iyice soğumasıyla birlikte mutfaklarda kışa özgü yemekler yeniden başrolde. Şehrin farklı ilçelerinde, mahalle fırınlarında, ev sofralarında ve köylerde yaşatılan geleneksel tarifler, Balıkesirlilerin kış mevsiminde en çok tercih ettiği lezzetler arasında yer alıyor. Soğuğa meydan okuyan bu yemekler hem besleyici olması hem de uzun süre tok tutmasıyla halkın favorisi olmayı sürdürüyor.
Balıkesir’in gastronomi kültürünü yansıtan bu özel liste, özellikle Aralık ve Ocak aylarında damaklarda unutulmaz tatlar bırakıyor. İşte Balıkesirlilerin en çok sevdiği, kışın olmazsa olmazı 5 yöresel yemek…
1) Ovmaç Çorbası: Balıkesir’in “Şifa Kaseleri”
Kış aylarında evlerde en sık pişen yemeklerin başında gelen Ovmaç çorbası, hem hazırlanışı kolay hem de yüksek besleyiciliğiyle biliniyor. Un ve su ile hazırlanan minik hamur parçalarının kaynar suya atılmasıyla yapılan çorba, üzerine kızdırılan tereyağı ve nane ile lezzetini tamamlıyor.
Balıkesir’de özellikle sabah saatlerinde tüketilen Ovmaç çorbası, soğuk günlerde bağışıklığı güçlendirdiğine inanıldığı için sıkça tercih ediliyor. Ayvalık’tan Altıeylül’e kadar birçok ilçede halkın kış kahvaltılarında bile bu çorbayı tükettiği biliniyor.
2) Keşkek: Geleneksel Lezzetin Kış Hâli
Balıkesir’de düğünlerin, mevlitlerin ve özel davetlerin vazgeçilmezi olan Keşkek, kış aylarında da ev sofralarının gözdesi. Buğdayın uzun süre kaynatılmasıyla elde edilen yoğun kıvamlı yemek, tavuk ya da kırmızı etle birlikte pişiriliyor.
Kışın özellikle kırsal bölgelerde buğday ambarları açıldıkça keşkek kazanlarının da kaynamaya başladığı biliniyor. Sındırgı, Havran ve Bigadiç'te hemen her evde kış boyunca en az bir kez keşkek pişiriliyor. Üzerine dökülen tereyağı ile hem ısıtan hem doyuran bir lezzet haline geliyor.
3) Balıkesir Tiridi: Kış Sofralarının Tok Tutan Yıldızı
Balıkesirlilerin kış mevsiminde en çok tükettiği yemeklerden biri de Balıkesir tiridi. Kuru yufka ya da ev ekmeği ile yapılan bu yemek, et suyunun müthiş aromasıyla birleştiğinde doyurucu bir ana öğün ortaya çıkıyor. Üzerine eklenen kavurma veya haşlanmış et, tiridi sofraların vazgeçilmez kış yemeklerinden biri yapıyor.
Kavacık, Kepsut ve Dursunbey bölgelerinde hala geleneksel yöntemlerle hazırlanan tiridin özellikle soğuk kış akşamlarında tüketildiği ve misafir sofralarında sıkça yer aldığı biliniyor.
4) Düğün Çorbası: Kışın Kalpleri Isıtan Geleneksel Tat
Adından dolayı sadece davetleri çağrıştırsa da Balıkesirlilerin kış aylarında en çok içtiği çorbalardan biri düğün çorbası. Yoğun kıvamı, et suyunun gücü ve üzerine eklenen terbiyesi sayesinde hem besleyici hem de ısıtıcı bir yemek olarak öne çıkıyor.
Özellikle karın yağdığı günlerde düğün çorbası, çocuklu ailelerin ilk tercihlerinden biri oluyor. Balıkesir merkezdeki birçok esnaf lokantası da menülerine bu dönemde daha sık ekliyor. Vatandaşlar hem doyurucu hem ekonomik olduğu için düğün çorbasına yöneliyor.
5) Kuru Fasulye – Dana Etli Balıkesir Usulü
Kış deyince akla gelen en temel lezzetlerden biri olan kuru fasulye, Balıkesir’de kendine özgü bir şekilde pişiriliyor. Dana etinin kullanıldığı bu özel tarifte fasulyenin içine salça yerine domates kurusu ekleniyor. Bu da yemeğe hem kışa özgü bir aroma hem de hafif ekşimsi bir tat veriyor.
Özellikle Manyas, Gönen ve Balya gibi bölgelerde fasulye tenceresi kış akşamlarının vazgeçilmezi. Yanına yapılan tereyağlı pilav ve turşu ile tam bir kış sofrası oluşturuluyor. Balıkesirlilere göre soğuk kış günlerinde en çok ısıtan yemeklerden biri kesinlikle etli fasulye.
Vatandaşların Kış Favorileri Değişmiyor
Balıkesir şehir merkezindeki lokantacılar, kasaplar ve pazar esnafı da kış geliyor gelmesine bu yemeklere olan talebin arttığını belirtiyor. Pazarcılar özellikle buğday, fasulye, kuru yufka ve kışlık sebzelerin satışında yükseliş olduğunu ifade ederken, ev hanımları geleneksel tariflerin “hem sağlıklı hem ekonomik” olduğunu söylüyor.
Altıeylül’de yaşayan Ayşe T. kış yemekleriyle ilgili düşüncesini şöyle aktarıyor:
“Ovmaç çorbası ve tirit kışın bizim evden eksik olmaz. Hem çocuklar seviyor hem de karnımızı güzelce doyuruyor.”
Edremit’te yaşayan bir başka vatandaş olan Mehmet S. ise keşkeksiz bir kış düşünemediğini belirtiyor:
“Keşkek bizim kültürümüz. Kış aylarında evde mutlaka pişer. Hem doyurucu hem sıcak.”
Geleneksel Lezzetler Balıkesir’in Kışını Isıtıyor
Balıkesirlilerin kış aylarında en çok sevdiği bu beş yöresel yemek, hem sıcak bir sofra atmosferi yaratıyor hem de şehrin zengin gastronomi kültürünü gelecek nesillere aktarıyor. Ovmaç çorbasından tiride, keşkeğe ve etli fasulyeye kadar uzanan bu lezzetler hem damakları şenlendiriyor hem de soğuğa karşı doğal bir savunma sağlıyor.
Kışın soğuğu artırdığı bugünlerde Balıkesir mutfaklarından yükselen mis gibi kokular, şehrin geleneksel tatlarının hâlâ ne kadar güçlü bir kültüre sahip olduğunu bir kez daha gösteriyor.
