Genel Sağlık Sigortası uygulamasını ve mevzuatı değerlendiren Balıkesir Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (BSMMMO) Başkanı Ertuğ Aslan, 18 yaş üzeri eğitim hayatı sona eren, dul yetim aylığı almayan her Türk vatandaşının genel sağlık sigortasını ödemek zorunda olduğunu hatırlattı. Aslan, e-Devlete giriş yapılarak borçların görülebileceğini belirtti. “Borcu olanlar, 31 Ağustos’a kadar prim borçlarını yapılandırabilir. Bu fırsatı değerlendirmek gerekir” dedi.
"Eğitim hayatı devam edene ücretsiz"
Bu yıl milyonlarca kişinin üniversite ve lise eğitimine başlayacağını hatırlatan BSMMMO Başkanı Aslan, eğitim hayatı devam edenlerin ücretsiz sağlık hizmeti alabileceğini söyledi.
Aslan, “Hatta mezuniyetten sonra da bu hak belli bir süre devam ediyor. Genel sağlık sigortası Türkiye’de ikamet eden her bireyin sağlık güvencesinden faydalanması amacı ile Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından sunulan sağlık sigortası.
Bu kapsamda başta işçiler, işverenler, kamu görevlileri, emekliler olmak üzere bu kişilerin bakmakla yükümlü oldukları eş, çocuk, anne ve babalarının da 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren genel sağlık sigortası kapsamında sağlık hizmeti alabiliyor. Bununla birlikte kendi sigortalı sayılmayıp bakmakla yükümlü kapsamında ailesinden de sağlık hizmeti alamayan vatandaşlar ise SGK tarafından zorunlu genel sağlık sigortasından (GSS) faydalanabiliyor” dedi.
25 yaş altındaki gençlerde durum ne?
Anne veya babası hayatta olup genel sağlık sigortası kapsamında olan 18 yaş altındaki tüm gençlerin, sağlık hizmetlerini anne veya babasının üzerinden alabildiğini anlatan Ertuğ Aslan, “Anne veya baba çalışmıyorsa, emekli de değilse, 18 yaş altındaki gençler prim ödemeden ücretsiz sağlık hizmetinden yararlanıyor. Anne ve babası hayatta olmayan 18 yaş altı gençler ise devlet tarafından ücretsiz genel sağlık sigortalısı sayılıyor. Bu işlemler SGK tarafından herhangi bir başvuruya gerek olmaksızın yapılıyor. 18 yaş üstünde olan gençlerden anne veya babası genel sağlık sigortalısı olanlar lise öğrenimi için 20 yaş, üniversite öğrenimi için 25 yaşına kadar genel sağlık sigortasından faydalanmaya devam ediyor. Üniversite öğrenciliği biten gençlerden 25 yaş altında olanlar; 25 yaşını geçmemek üzere 2 yıl daha ücretsiz genel sağlık sigortası kapsamından faydalanabiliyor. Öğrencilik işlemleri SGK sistemine işlemediği için anne veya babasından sağlık hizmeti alamayan 25 yaş altı üniversite öğrencisi gençler ile üniversiteden mezun olan 25 yaş altı gençlerin sağlık hizmetinde sorun yaşamaları halinde SGK İl Müdürlüklerine başvurarak sağlık sigortasını kontrol ettirmeleri gerekiyor” bilgisini verdi.
"Takip etmelerini öneriyorum"
25 yaşını doldurmuş ve halen üniversite öğreniminde olan gençler ile anne veya babasından sağlık hizmeti alamayan 18 yaş üstü gençlerin Genel Sağlık Sigortası (GSS) tescil işleminin SGK tarafından otomatik olarak yapıldığını ifade eden Aslan, “Bu kapsamda tescil edilen kişiler bulundukları ilçelerdeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına başvurarak gelir testi yaptırabilir ve gelir durumunun düşük çıkması halinde genel sağlık sigortasından ücretsiz faydalanabilir. Gelir testi sonucu bulunmayan veya gelir testi sonucu asgari ücretin üçte birinden (3 bin 800 lira) fazla çıkanlar 2023 yılı ikinci yarısı için belirlenen aylık primleri (402 lira) ödeyerek genel sağlık sigortasından faydalanabilirler. Genel sağlık sigortasının zorunlu olması nedeni ile herhangi bir güvencesi ve gelir testi bulunmayan tüm gençler aylık primleri ödemek zorunda kalır. Primlerini iki aydan fazla ödemeyen öğrencilerin sağlık hizmetleri kapanacağı için genel sağlık sigortası prim borçlarını www.turkiye.gov.tr internet adresinden veya SGK İl/İlçe Müdürlüklerine başvuruda bulunarak takip etmelerini öneriyorum” diye konuştu.
Kız çocuklar için ugulama nasıl işliyor?
Lise ve dengi okul öğrencilerinin 20, yükseköğrenim görenlerin de 25 yaş sınırı aşılmamak kaydıyla öğrenimini tamamlayan gençlerin 2 yıl süreyle sağlık hizmeti almaya devam ettiğini ifade eden Aslan, “Bu yaz liseden veya üniversiteden mezun olan gençler, herhangi bir işe giremezlerse iki yıl boyunca GSS primi ödemeden sağlık hizmeti alabilecek” dedi.
Aslan, kız çocuklar için uygulama konusunda şunları söyledi: “Evli olmayan, evlendikten sonra boşanan kız çocuklar, eğer ölen anne veya babaları üzerinden aldıkları yetim aylığı nedeniyle genel sağlık sigortasından yararlanıyorlarsa, bunlar evlenmedikleri ve işe girmedikleri sürece yaşları ne olursa olsun yetim aylığı almaya devam edeceklerinden, bu kapsamda 18 yaşını doldurduktan sonra da genel sağlık sigortasından yararlanmaya devam ederler. Öte yandan babası veya annesi 1 Ekim 2008 tarihinden önce sigortalı olmuş ve kendisi de 1 Ekim 2008 tarihinden önce doğmuş, dolayısıyla anne veya babasının bakmakla yükümlü olduğu kişi kapsamında sağlık yardımlarından yararlanma hakkı elde etmiş olup da herhangi bir işte çalışmayan ve evli olmayan kız çocukları, yaşları kaç olursa olsun, evlenmedikleri ve çalışmadıkları sürece anne veya babaları üzerinden genel sağlık sigortalısı olarak sağlık yardımı almaya devam ederler.”
"Yapılandırma için başvuru gerekmiyor"
Aralık 2022’den önce GSS prim borcu bulunanların 31 Ağustos’a kadar anaparayı ödemeleri halinde, gecikme cezasının ve zammının silineceğini belirten Aslan, “Yapılandırılma için başvuru gerekmiyor. Bankaya doğrudan ödeme yapılabiliyor. Vatandaş mağdur olmasın diye geçici düzenlemeler ile prim borcu olanlara da sağlıktan yararlanma hakkı tanınıyor. GSS borcu bulunanlar bu yılın sonuna kadar devlet hastaneleri ile üniversitelerine ait hastanelerden yararlanabilir” diye konuştu. Bilge Yurdusev
