Köpeklerde Kalp Kurdu Hastalığı
Kalp kurdu hastalığı köpeklerde dolaşım ve solunum sistemlerini etkileyen, nematod Dirofilaria immitis’in neden olduğu, enfekte olmuş köpeğin sivrisinek tarafından ısırılması ve ardından sağlıklı bir köpeğe larvaları taşıması sonucunda ortaya çıkmaktadır. Hafif, inatçı bir öksürük ve hareket etme isteksizliğiyle başlayıp, göz ardı edildiğinde kalp yetmezliğine kadar ilerleyebilen oldukça tehlikeli bir hastalıktır.
Köpekler, kalp kurtları için doğal konak işlevi görmektedir. Yani kalp kurtları köpeklerin vücudunda büyüyebilir, çiftleşebilir ve çoğalabilirler. Tedavi edilmediğinde ise kurtların popülasyonu artabilir. Hasta bir köpekte yüzlerce kalp kurdu bulunabilmektedir. Köpeklerde dirofilaria immitis kalıcı kalp, akciğer ver damar hastalıklarına neden olabilmektedir. Tedavi edildikten sonra bile köpeğin sağlığının ve yaşam kalitesinin eskisine dönmesi uzun sürmektedir. Bu nedenle en iyi seçenek koruyucu davranmaktadır. Ancak parazit bir kez bulaştığında vakit kaybetmeden tedavi edilmesi ve erken evrelerde durumun ortadan kaldırılması son derece önemlidir.
Hastalığın seyrine baktığımızda ise hastalığının gelişimi yavaş ve aşamalıdır:
* İnkübasyon Dönemi: Parazitlerin köpeğe bulaşmasından yetişkin kurtların oluşmasına kadar geçen süre genellikle 6-7 aydır.
* Larva Evresi: Enfekte sivrisinek tarafından bulaştırılan mikroskopik larvalar (mikrofilariler) köpeğin kan dolaşımına girer.
* Yetişkin Evresi: Larvalar, kalp ve akciğer damarlarına ulaşarak burada olgunlaşır ve yetişkin kurtlara dönüşür. Yetişkin kurtlar, 30 cm uzunluğa kadar büyüyebilir.
* İleri Evre: Yetişkin kurtlar kalpte ve akciğerlerde tıkanıklıklara neden olur, bu da kalp yetmezliği ve diğer ciddi sağlık sorunlarına yol açar.
Hastalığın erken evrelerinde pek belirti görülmemektedir. Ancak enfekte olma süresi arttıkça yeni belirtiler de ortaya çıkar. Köpeklerde kalp kurdu rahatsızlığının en yaygın belirtileri arasında;
Orta dereceli sürekli öksürük, fiziksel aktiviteye karşı isteksizlik, fiziksel aktiviteden sonra aşırı yorgunluk, iştahsızlık, kilo kaybı gibi belirtiler yer almaktadır.
Hastalığın ilerlediği evrelerde kalp yetmezliği ya da karın bölgesinde biriken aşırı sıvı nedeniyle şişkin karın rahatsızlıkları ortaya çıkmaktadır. Ayrıca çok sayıda kalp kurdu barındıran köpeklerin damarlarında ani tıkanıklar da görülebilmektedir. Ani tıkanıklar nedeniyle ölümcül olan kardiyovasküler çöküş yaşanabilmektedir. Bu duruma kava sendromu adı verilmektedir. Köpeklerde kava sendromu belirtileri arasında nefes kesilmesi, solgun dudaklar, koyu kırmızı ya da kahverengi idrar yer almaktadır. Tıkanıklığın cerrahi müdahale ile giderilmediği durumlarda çok az köpek hayatta kalabilmektedir. Blokajın oluştuğu durumlarda çok kısa sürede müdahalenin gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Köpeklerde kalp kurdu hastalığı hayati bir tehdit olsa da erken teşhis ve doğru bir tedavi planlaması ile iyileşme mümkündür. Bunun için ilk olarak hastalığın gerekli tetkikler ile doğrulanması ve köpeğin genel sağlık durumunun değerlendirilmesi gerekmektedir. Aynı zamanda tedavi süresi boyunca fiziksel aktivitenin sınırlandırılması da önem taşımaktadır. Aksi halde kalp kurtları çok daha hızlı şekilde çoğalmakta ve vücuda verdiği hasar aynı oranda artış göstermektedir.
Köpeklerde kalp kurdu tedavisi için öncelikle semptomların kontrol altına alınması gerekmektedir. Ardından hem larvalar hem de kurtların öldürülmesi amaçlanmaktadır. Bu sayede genel sağlık durumunun stabilize edilmesi ve vücutta oluşacak hasarın kontrol altına alınması mümkün olmaktadır. Ancak tedavi sonrasında dahi köpeklerin eski yaşam kalitelerine ulaşmaları zaman alabilmektedir. Bu nedenle tedavi süreci boyunca istikrarlı ve sabırlı olunması büyük bir önem taşımaktadır.