
ÖZEL HABER - Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Psikiyatrist Doktor Bekir Ceylan, HABERCİ’ye yaptığı açıklamada stresin hayatın kaçınılmaz yeni bir hastalığı olduğunu söyledi.
Stresin, sosyal hayattan iş hayatına kadar dengenin bozulduğuna ve yeni durumlarda uyum yapılarak yeniden dengeye dönülmesi gerektiğine yönelik bir işaret olduğunu belirten Ceylan, öğrencilerin fizyolojik olarak stresle başa çıkma ve ona bir tepki oluşturma eğiliminde olduğuna dikkat çekti. Çocukların stresle başa çıkabilmeleri için nelere dikkat etmeleri gerektiğini anlattı.
“STRES KAVRAMIN YENİ ÜÇ TÜRÜ VAR”
Bekir Ceylan, stres kavramının üç türü olduğunu belirterek, Akut Stres konusunda şu bilgiyi verdi: “Öğrenci çözüme ulaştıramadığı konularda, hoş olmayan durumlarda ortaya çıkar. Bunlar rastlantısal ve geçici durumlar olduğundan, stresle genellikle başa çıkabilmektedir.”
“KRONİK STRES UZUN SÜRELİ STRESLERDİR”
Kronik stresin uzun süreli stresler olduğunu, bu türe maruz kalan öğrencinin stres yaratan durumdan kurtulmak üzere bir çıkış yolu bulamadığını, öğrencinin ailesinin maddi kaygılarla baş edememesi, anne babanın kötü iş yaşamı, işsizlik ya da ailenin özel sorunlarından kaynaklanabildiğini anlatan Ceylan, “Nedeni ne olursa olsun kronik stres kurbanlarını haftalar ve aylar boyunca sürekli yıpratmaktadır. Öğrencinin aile desteği ve pedagog desteği oldukça önemlidir” dedi.
TRAVMATİK STRES
Travmatik stresin fiziksel saldırı, kaza ya da doğal afetler gibi çok büyük felaketlerin etkisiyle ortaya çıktığını ifade eden Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Psikiyatrist Doktor Bekir Ceylan, “Belirtileri arasında travmaya neden olan olayla ilgili anıların yıllar sonra bile canlı kalması ve küçük olaylara karşı duyarlılığın artması da vardır. Bu durumdaki kişide bazen travma sonrası stres bozukluğu denilen durum teşhis edilebilmektedir.
Öğrenciler uzun süreli stres altında kaldıysa eğer sosyal destekle desteklenmeli, duygularını açıkça ifade edilmesini izin verilmeli ve dinlenmelidir. Ailesi ve çevresi tarafından güven hissinin kuvvetlendirilmesi gerekir. Günlük rutinde fiziksel aktivitelerini gerçekleştirmesi gerekir yine de yeterli gelmezse aile tarafından psikolojik destek alınması için yönlendirilmeliler” bilgisini paylaştı.
“STRES, BİRÇOK HASTALIĞI BERABERİNDE GETİREBİLİR”
Stresli bir durumla karşılaşılınca vücudun, ilk tepki olarak enerjiyi ve konsantrasyonu artırmak için adrenalin salgıladığını söyleyen Ceylan, “Adrenalin gibi hormonların vahşi bir hayvanın bizi kovaladığı durumlarda faydasını görebiliriz ancak ortada böyle bir durum yokken sürekli stres hormonu salgılamamız tehlikeli bir durumdur. Uzun süreli stres beynin rasyonel düşünceden sorumlu bölgelerinin işlevlerini yerine getirmesini zorlaştırmaktadır. Araştırmalara göre 21.yüzyılın yeni hastalığı olan stres hormonlarının ve kanser gibi birçok ciddi hastalığı beraberinde getirmektedir” diye konuştu.
STRESTEN KURTULMANIN YOLLARI
Ceylan’a “Stresten kurtulmak için öğrenciler ne yapmalı?” diye sorduk. İşte yanıtı: “Öncelikle öğrenci stres altındayken içinde bulunduğu koşulları zorluk olarak algılaması gayet doğal bir durumdur. Endişenin ortaya çıkmasının sebeplerinden birisi, kontrolü kaybettiğini hissettiğin acil durumlardır. Bunun gibi hisselerle başa çıkmanın stratejik gerekenleri vardır.” Cengiz GÜNER