Türkiye’de her üç yetişkinden birinde görülen hipertansiyon, sağlıklı beslenme ve yaşam tarzı değişiklikleriyle kontrol altına alınabiliyor. Uzmanlar, doğru beslenmenin yüksek tansiyonla mücadelede ilaç tedavisi kadar önemli olduğunu vurguluyor.
Hipertansiyon, kalp ve damar sağlığını tehdit eden en önemli kronik hastalıklardan biri olarak biliniyor. Yüksek tansiyon hastalarının günlük yaşamlarında yapacakları küçük değişiklikler bile uzun vadede büyük fayda sağlayabiliyor. Bu noktada beslenme alışkanlıkları ön plana çıkıyor.
Diyet Listesinde Yer Alması Gereken Besinler
- Sebze ve meyveler: Lif, vitamin ve mineral bakımından zengin sebzeler (ıspanak, brokoli, pazı, havuç) ve potasyumdan zengin meyveler (muz, kayısı, şeftali, nar) tansiyonun dengelenmesine yardımcı oluyor.
- Tam tahıllar: Beyaz ekmek yerine tam buğday ekmeği, bulgur, yulaf ve kepekli makarna tercih edilmesi uzmanlarca öneriliyor.
- Yağsız protein kaynakları: Balık, derisiz tavuk, kuru baklagiller (nohut, mercimek, fasulye) ve az yağlı süt ürünleri hem tok tutuyor hem de damar sağlığını koruyor.
- Potasyum ve magnezyum içeren gıdalar: Ceviz, badem, kabak çekirdeği, avokado ve patates hipertansiyon hastaları için oldukça faydalı besinler arasında yer alıyor.
- Zeytinyağı: Kalp dostu sağlıklı yağlar arasında gösterilen zeytinyağı, doymuş yağların yerine tercih edildiğinde tansiyon kontrolünü kolaylaştırıyor.
Kaçınılması Gereken Besinler
- Tuz ve tuzlu gıdalar: Salamura yiyecekler, turşular, cips, işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis) ve hazır çorbalar yüksek oranda tuz içeriyor. Uzmanlar günlük tuz tüketiminin 5 gramı geçmemesi gerektiğini belirtiyor.
- Şekerli ve paketli gıdalar: Fazla şeker tüketimi, obeziteye ve dolayısıyla tansiyonun yükselmesine neden oluyor.
- Doymuş yağlar: Kırmızı etin yağlı kısımları, tereyağı ve margarin yerine sağlıklı yağlara yönelmek gerekiyor.
- Aşırı kafein ve alkol: Kahve, enerji içecekleri ve alkol tansiyonun yükselmesine yol açabiliyor.
Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
- DASH diyeti: Dünya Sağlık Örgütü ve Amerikan Kalp Derneği tarafından önerilen “DASH diyeti” (Dietary Approaches to Stop Hypertension), tansiyonu düşürmede en etkili beslenme yöntemlerinden biri olarak kabul ediliyor.
- Bol su tüketimi: Günlük en az 2 litre su içmek, hem kan dolaşımını düzenliyor hem de böbreklerin sağlıklı çalışmasına katkı sağlıyor.
- Düzenli egzersiz: Yürüyüş, yüzme ve bisiklet gibi aerobik egzersizler, tansiyonun dengelenmesinde büyük rol oynuyor.
- Kilo kontrolü: Fazla kilolar, yüksek tansiyon riskini artırıyor. Vücut kitle indeksini dengede tutmak büyük önem taşıyor.
- Etiket okuma alışkanlığı: Marketten alınan paketli ürünlerde tuz ve sodyum oranlarının kontrol edilmesi gerekiyor.
Uzmanlardan Uyarı
Kardiyoloji uzmanları, hipertansiyon hastalarının kendi başlarına diyet programı uygulamak yerine mutlaka hekim ve diyetisyen kontrolünde beslenme düzeni oluşturmaları gerektiğinin altını çiziyor. Ayrıca düzenli tansiyon takibi ve ilaçların aksatılmaması, hastalığın kontrolü açısından hayati önem taşıyor.
