Ramazan ayı içerisinde yavaş yavaş başlayan kurbanlık hayvan arayışları bu yıl vatandaşlarımızı biraz zorlayacak gibi duruyor. Mart ayı içinde ülkemizde başlayan Şap Hastalığı kısıtlaması nedeniyle de ülke genelinde ikinci bir bildirime kadar durdurulan hayvan hareketleri de bu sıkıntıyı daha da arttırmaktadır. Kurbanlık hayvan ticareti ile uğraşan besicilerin kurbanlık hayvanlarını temin ettiği döneme gelen bu kısıtlama hem yetiştiriciyi hem de vatandaşı zora sokmakta söz konusu kısıtlamanın ne zaman biteceği belirsizliği de sorunları beraberinde getirmektedir.
Bunun yanında bölgesel olarak farklılıklar gösterse de büyükbaş ve küçükbaş hayvan karkas kesim fiyatlarının yılbaşından bu yana yüzde 60-70 civarında artış göstermesi kurbanlık hayvan fiyatlarında anormal bir şekilde fiyat artışını beraberinde getirmektedir. Hem hayvan hareketlerinin kısıtlanması hem de karkas kesim fiyatlarının artmasının yanında hayvan besleme maliyetlerinin ve kaba yem fiyatlarının anormal artışı bu yıl kurbanlık hayvan fiyatlarında geçen senelere nazaran dudak uçuklatan fiyat artışlarına neden olması beklenmektedir.
Karkas kesim fiyatlarının düşürülmesi ve vatandaşın ucuz ete ulaşabilmesi amacıyla ithalat silahına sarılan bakanlık Avrupa Birliği ülkeleri haricinde Brezilya’dan 500 bin büyük baş besilik erkek hayvan ithalatına izin vermiştir. İthalat için gerekli izinlerin alınması için 10 Nisan 2023 tarihine kadar bakanlığa başvurulması gerekirken söz konusu izinlerin geçerlilik süresi de 4 ay olarak belirlenmiştir.
Bakanlık tarafından ülke genelinde şap hastalığı nedeniyle hayvan hareketlerinin bütünüyle kısıtlandığı bu dönem de sadece ithal hayvanların hareketlerine ve ülkeye giriş izni verilmesi tüm sektör tarafından tepkiyle karşılanmıştır. Bu denli bulaşıcı ve ciddi maddi kayıplara neden olan şap hastalığı nedeniyle ülke genelinde karantinanın uygulandığı bir dönem de böyle bir kararın anlaşılabilirliği bulunmamaktadır.
Bunun yanında hayvan hareketlerinin kısıtlanmasıyla beraber zorunlu kesime sevk edilecek hayvanların kesimhaneye sevk süreçleri de birçok sıkıntıyı beraberinde getirmiştir. Kesimhaneye sevk edilecek hayvanlar için önce kesimhaneden kesim randevusu alınması ve bu randevu ile ilçe tarım müdürlüklerine başvurulup kesilecek hayvanlarda ki kısıtlamanın kaldırılması gerekmekte ve beraberinde yol izin belgesi alınması gerekmektedir. İzin belgesi olmadan kesimhaneye sevk edilecek hayvanların kolluk kuvvetleri tarafından tespit edilmesi halinde ise 46 bin 150 liralık idari para cezası uygulanmaktadır. İl ve ilçe merkezine uzak kırsal mahallelerde yaşayan yetiştiricilerimizin oldukça sorun yaşadığı bu sürecin mayıs ayı başına kadar devam edebileceği dile getirilmektedir.
Özellikle küçükbaş hayvan yetiştiricilerimizin kuzu kesim izinlerinin alınmasında büyük sıkıntılara neden olan bu süreç birçok mağduriyeti de beraberinde getirmiştir. Küpesiz erkek kuzuların ve hem küpesiz hem de serbest veteriner hekim raporu olmadan kesimhaneye sevk izni verilmeyen dişi kuzuların kesimhaneye sevklerinde hem yetiştirici hem de kamu görevlileri zaman zaman karşı karşıya gelmektedirler. Bu durum da hem yetiştirici hem de kamu görevlileri arasında gerginliklere neden olmakta istenilmeyen tatsız olayların meydana gelmesine olanak tanımaktadır. Zamanında ilçe müdürlükleri tarafından takılmayan küpelerin cezasının yetiştiriciye bu şekilde zorluk olarak çıkarılması vatandaşların tepkisine neden olmaktadır. Küpesiz hayvanların kesimhaneye sevki için hayvanların araçlar ile ilçe tarım müdürlüklerinin önüne getirilerek bin bir zorlukla küpelenip oradan da kesimhaneye sevklerinin yapılması yetiştiricileri çıldırma noktasına getirmiştir. Özellikle de hafta sonlarında alınan izinler de ilçe müdürlüklerinde sadece bir personelin nöbetçi olması sürecin uzamasına neden olurken küpelenmesi gereken hayvanların varlığında ise işler durma noktasına gelmektedir. Yetiştiriciler yaklaşan seçimler ve kurban bayramı öncesinde söz konusu sürecin bir an evvel sonlandırılması ve hayvan hareketlerinin serbest hale getirilmesini istemektedirler.
Besilik hayvan materyaline ulaşılmada yaşanılan sıkıntılar ve arz talep dengesinin içinde bulunduğumuz ramazan ayı nedeniyle bozulduğundan kırmız et fiyatlarının artışı ve bu fiyat artışının devam edecek düşüncesi vatandaşlarımızı bir an evvel kurbanlık hayvanlarını temin etme telaşesi içine sokmuştur. Bu nedenle hareketlenen kurbanlık hayvan piyasasında şu anki şartlara göre kurbanlık düve hissesi 8-10 bin lira, dana hissesi 10-13 bin lira civarlarında seyretmekte olup karkas kesim fiyatlarına göre hisse fiyatlarında artış ya da azalış beklenmektedir. Kurbanlık kuzu fiyatlarının da şu anki piyasa şartlarına göz önüne alındığında 6 bin-7 bin 500 lira arasında olacağı öngörülmektedir.
