Kedilerde Kulak Uyuzu
Kedilerde kulak uyuzu yaşamı tehdit edici olmasa da büyük bir tahrişe ve rahatsızlığa neden olarak, kedinizin yaşam kalitesini düşüren paraziter bir hastalıktır. Otodectes cynotis adı verilen akar kedinin kulak kanalına yerleşerek kedinin kafasını sallaması ve kulaklarını kaşıması ile karakterize son derece rahatsız edici bir duruma sebep olmaktadır.
Otodectes cynotis çıplak gözle görülmesi zor bir parazittir ancak kedinin kulakları incelendiğinde hareketli ufak beyaz benekler olarak görülebilir. Kulak uyuzu oldukça bulaşıcıdır. Bir hayvan ile temas bulaşın gerçekleşmesi için yeterlidir. Bu parazitlerin yumurtadan çıkıp yetişkin hale gelmesi ortalama olarak 3 haftalık bir süreci kapsar ve bu süreçte parazit 5 farklı evreden geçer. Yetişkin hale gelen parazitin yaşam süresi 2 aydır ancak parazit bu süreçte çoğalmaya devam eder. Kulak uyuzuna neden olan parazitler dış dünyada sınırlı süre hayatta kalabilirler ancak bu parazitlerin tüm yaşam döngüleri konak hayvanda gerçekleştiği için bulaş ciddi bir sorun haline gelebilir.
Kedilerde kulak uyuzunun en yaygın nedenleri arasında fiziksel temas yer alır. Uyuz rahatsızlığına neden olan akarlar, dış dünyada uzun süre hayatta kalamazlar. Hayatta kalabilmeleri için uygun konakçıya ihtiyaçları vardır. Kedi ve köpek gibi canlılar, bu parazitler için oldukça uygun konakçılar arasındadır. Yavru kedilere veya bağışıklık sistemi zayıflamış canlılar arasında bulaş daha yaygındır.
Kedilerde kulak uyuzun en yaygın nedenleri arasında fiziksel temas yer alıyor olsa da düzenli olarak yapılmayan kulak temizliği de bulaş riskini artırmaktadır. Yeterli bakım olanaklarına sahip olmayan sevimli dostlarınız kulak enfeksiyonları açısından daha yatkın olurlar. Bu da bağışıklık sistemlerinin düşmesine ve buna bağlı olarak kulak uyuzu yaşama riski de artar.
Hastalığın belirtilerine baktığımızda sürekli baş sallama , kulakları, boyun ve ense kısmını sık sık kaşımak , kulak etrafında iltihaplanma , kulak çevresinde aşırı kaşınmaya bağlı tüylerde dökülme veya tahriş , kulaktan kahve telvesi gibi görünen koyu kabuklu veya mumsu akıntının varlığı ve kötü koku en sık görülen semptomlar olarak karşımıza çıkmaktadır.
Hastalığın tedavisinden önce kesin teşhisinin koyulması oldukça önem arz etmektedir. Başka hastalıklarla da rahatlıkla karışabileceğinden dolayı doğru tedaviyi yapabilmek için doğru teşhisin koyulması gerekmektedir. Başka bir hayvanla temas öyküsü olan kedilerde kulak uyuzu ihtimali artar. Yukarıda bahsettiğimiz belirtiler tam olarak ortaya çıkmadan da kulak uyuzu teşhis edilebilir. Evcil hayvanın kulaklarının otoskopla incelenmesi ile kulak uyuzu teşhis edilebilir. Eğer kedinin kulağını muayene etmek mümkün olmuyorsa kulaktan alınan akıntının mikroskobik incelemesi de yapılabilir. Kulak uyuzu sıklıkla kulak hastalıklarına neden olsa da doğru tedavinin belirlenebilmesi için mutlaka teşhisin de doğru olması gerekir.
Hastalığın tedavisinde ise dikkat edilmesi gereken oldukça önemli noktalar bulunmaktadır.Kulak uyuzuna neden olan akarların yetişkin ve larva formları ilaçla öldürülebilir. Yumurta ve pupa formlarına ilaç nüfuz etmesi söz konusu değildir. Bu nedenle ilaç kullanımının aksatılmaması çok önemlidir. Kedilerde kulak uyuzu tedavisinde topikal ilaçlar tercih edilebileceği gibi gerekli durumlarda enjeksiyonlara da başvurulabilir. Tedavi süresi aşamalı olarak gerçekleşir. Tedaviye başladıktan sonra yaklaşık olarak 7 ila 10 gün içinde belirtilerde azalma gözlemlenir. Ancak, tam iyileşme için tedavi süresi 2 haftaya kadar uzayabilir.
Söz konusu hastalık hayvandan hayvana bulaşabilirken hayvandan insana yani zoonotik bir bir bulaşma söz konusu değildir. Kedilerde kulak uyuzu oluşumuna sebebiyet veren parazitler insan vücudunda uzun süreli olarak yaşayamaz. Bu nedenle de insanlarda uzun süreli enfeksiyona neden olamazlar. Ancak nadir görülen durumlarda insanlarda kısa süreli kaşıntı ve kızarıklık oluşmasına neden olabilirler. Sorun evde kulak uyuzu olan kedinin tedavi edilmesi ile tamamen ortadan kalkar.