Toxoplazma Gondii kedilerin yaşamları boyunca bir şekilde karşılaştığı aynı zamanda insana da geçebilen parazitlerin neden olduğu zoonoz bir hastalıktır. Bu hastalık etkenleri hayvan sahipleri tarafından gözle görülemediği sadece mikroskop incelemesinde tespit edildiği içinde oldukça tehlikeli bir parazit olarak karşımıza çıkmaktadır.
Hastalık evcil kedilere çiğ et ve sütlerin verilmesi, enfekte kedilerin dışkıları ile bulaşık su ve gıdaların alınması ve dışarıda gezinti veya havalandırma esnasında fare, sıçan gibi kemirgenlerin avlanması sonucunda bulaşmaktadır. Etkeni vücuduna alan kedi iki hafta boyunca dışkı ile etkeni yaşadığı ortama bırakmaya başlar. Dış ortamla buluşan parazit yumurtalarının da insanlar da tehlike oluşturabilmesi için 3-5 güne ihtiyaç duymaktadır. Enfeksiyon yapma özelliği kazanan parazit toprak, su, zemin ve kum havuzlarında aylarca canlı kalabilmektedir.
Düzenli olarak parazit aşıları ve ilaçları yapılan kedilerde klinik olarak hastalık belirtileri belli belirsiz atlatılırken aşı ve ilaçları yapılmayan kediler de ise iştah kaybı, dönemsel ateş, çiğneme ve yutkunma zorluğu gibi semptomlar gözlemlenebilir.
Bu hastalığı diğer hastalıklardan farklı kılan durum ise hastalığın hayvanlarda değil hayvan ile aynı ortamda yaşayan insanlarda meydana getirebileceği olumsuzluklardır. Özellikle enfeksiyon yapabilecek düzeyde parazit bulunduran kediler ile aynı ortamda yaşayan hamile bayanlara hastalık etkeni bulaşması sonucu bebekleri de bu hastalığa yakalanabilmektedir. İnsanlarda hastalık çoğu zaman hafifi belirtiler ile atlatılırken lenf bezlerinde şişlik, halsizlik ve yorgunluğun, kas ağrılarının yanı sıra nadirde olsa göz enfeksiyonları görülebilmektedir. Hastalığı geçiren insan hastalığa karşı bağışıklık kazandığı için hayatı boyunca bir daha aynı hastalığa yakalanmazken lösemi, aıds, organ nakli geçirmiş ve bağışıklık sistemi zayıf ve sekteye uğramış insanlarda hastalık oldukça şiddetli geçebilmektedir.
Hayvanlarımızda hastalık etkeninin varlığını tespit edilebilmesi için hemogram, biyokimya ve idrar analizlerinin yapılması gerekmektedir. Kesin teşhis için hayvanın kanında hastalığa özgü 2 antikorun tespitinin yapılması gerekmektedir. Tek antikor tespitinde hayvanın hastalığı geçirmiş ve hastalığa karşı bağışıklık kazanmış olduğu 2-3 hafta sonra tekrarlanan testte ise 2. antikorun tespiti yapılırsa da hayvanın o an için enfekte olduğunu ve insanlar için risk taşıdığı tespit edilmiş olur.
Hastalık enfekte kedi ve insanlarda antibiyotik tedavisi ile kolayca geçerken insanlarda görülen göz enfeksiyonları tedavisi ise biraz zaman alabilmektedir.
Hastalıktan hayvanlarımızı ve kendimizi koruyabilmek için kedi kumunu her gün düzenli olarak değiştirmeli, dışkıya çıplak elle temas etmemeliyiz. Bunun yanında hayvanlarımıza çiğ, pişmemiş et ve süt vermemeli bunu yerine kuru veya konserve mamalar tercih etmeliyiz. Kedi kumunu evde kullandığımız çöp kovasına değil de temizlik sonrası hemen dışarıdaki çöpe atmalıyız. Evde beslediğimiz kedilerimizi dış ortama kontrolsüz olarak salmamalı yabancı kediler ile de temasını kesmeliyiz.
Hayvanlarda ki enfeksiyon varlığı hayvanlarımızı sevmek , okşamak yada fiziki temas kurmak bulaşma noktasında risk teşkil etmediğinden hayvanlarımıza gösterdiğimiz sevgi ve şefkati aynı titizlikte göstermeye devam edebiliriz. Hastalıktan korunma ve bulaşmayı önlemek için kedilerimizin günlük bakımlarını aksatmadan yapmak bunun yanında dış ortamlara kontrolsüz olarak bırakmamak alınabilecek en iyi ve etkili önlemlerin başında gelmektedir. Bunun yanında kedilerimizin programlı aşılarının ve parazit uygulamalarının ihmal edilmemesi hem hayvan sağlığı hem de insan sağlığı açısından oldukça önemli bir durumdur.
