Spor ya da spor benzeri etkinlikler insanlık tarihinin her döneminde varlığını sürdürmüş ve çoğu zaman bir izleyici topluluğu önünde gerçekleştirilmiştir.
M.Ö. II. Yüzyıla ait bir duvar resmi, spor etkinliklerinin bir izleyici topluluğu önünde yapıldığına dair en eski belgelerden biri olarak kabul edilir. Minos uygarlığına ait olan bu duvar resminde bir dans gösterisi ve bu gösteriyi anfi biçiminde bir tiyatroda izleyen insanlar resmedilmeye çalışılmıştır.
Spor içerisindeki bu izlerkitle zamanla “izleyici”, “seyirci”, “taraftar”, “tüketici” ve “müşteri” gibi çeşitli tanımlama çerçeveleri ile birlikte değerlendirilmiş, her bir tanımlama genelde sporun ya da spor ile ilişkili ürünlerin tüketim biçimini esas almıştır.
Yapılan araştırmalar davranışsal boyutta spor tüketiminin aktif ve pasif olmak üzere iki biçiminin olduğunu göstermektedir. Bireyin bir spor etkinliğine uygulayan olarak katılması aktif spor tüketimini tanımlarken, spor etkinliğine izleyici ya da taraftar olarak katılım pasif spor tüketimini ifade etmektedir.
Pasif spor tüketimi içerisinde spor seyircisi ve spor taraftarı kavramları genelde birbirlerinin yerlerine kullanılmaktadır. Oysaki her iki kavram farklı yapıları temsil etmektedir.
Bu yapısal farklılığı ortaya koymadan önce kısaca taraftarlık kavramını ele almak yararlı olacaktır.
Türk Dil Kurumu taraftarlık kavramını yandaşlık olarak ifade ederken, taraftarlığı; bir şeyden, görüşten, düşünceden ya da birinden yana saf tutma olarak tanımlamak mümkündür.
Kısacası; taraftarlık davranışı içerisinde bir yandaşlık, saf tutma ve destekleme hâli mevcuttur.
Orijinal olarak, “fanatic” kelimesinden türetilen fan (taraftar) kavramı ilk kez 1682 yılında aşırı hevesli bireyleri tanımlamak için kullanılmıştır.
Kavram ilk kez 1899 yılında bir Amerikan sözlüğünde kullanıldığında “öncelikle sporda görülen coşku dolu birey” ifadesi “taraftar” kelimesinin anlamı olarak bu sözlüğün içerisinde yer almıştır.
Spor taraftarlığı; spor ile ilgili bazı özel tüketilebilir nesnelere (sporcu, takım, lig veya spor dalı) hayranlık düzeyinde bağlılık olarak tanımlanabilir.
Bir başka tanımlamada spor taraftarlığı; bireylerin bir spor unsuru (takım, sporcu, lig, spor) ile duygusal olarak bütünleşmeleri ve kişisel adanmışlıkları, olarak betimlenmiştir.
Spor taraftarını, bir spor ögesine yüksek düzeyde bağlı olan kimse olarak, ifade etmekte de mümkündür.
